1700 cold cases. 1700 families. Jaarlijks eigen wake. Samen met lokale driehoek en slachtofferhulp. Welke driehoek neemt initatief?
De aandacht voor een cold case is grillig. Binnen Cold Case Nederland is echt sprake van een 'pop-up'-beleid. Alleen met opsporingscommunicatie vanuit politie en justitie. De momenten dat politie en justitie denken dat aandacht nodig is voor een cold case zaak is te beperkt. Natuurlijk kan deze vorm van opsporingscommunicatie niet ontbreken. Innovatie rond de communicatie cold cases is essentieel, maar is nu vanuit de politie en justitie veel te passief.
Toch ligt er een kans om de communicatie ook op een andere wijze in te vullen naast de opsporingscommunicatie. In de Verenigde Staten, tenslotte de bakermat voor de ontwikkeling van cold cases en waar Politie Nederland veel ideeën van overneemt, wordt jaarlijks een wake gehouden door families. Veelal ondersteund door de lokale driehoek die tijdens de wake de voortgang bespreekt, de kerk wordt betrokken en andere instanties die betrokken zijn of zijn geweest bij de cold case zaak. Natuurlijk staan de nabestaanden centraal tijdens de wake, vergezeld van familie en vrienden.
Door ook de lokale media er bij te betrekken (bijvoorbeeld door een livestream) heeft de wake ook nog een ander positief gevolg. Door mensen bij elkaar te krijgen elk jaar is het ook mogelijk om te inventariseren of alle getuigen zich wel hebben gemeld bij de politie. Klopt alle informatie wel rond het onderzoek? Een goede informatiepositie is ook essentieel voor het gebruik van Artificial Intelligence. Vaak genoeg denken getuigen dat hun informatie geen meerwaarde heeft en doen aan zelfcensuur ("mijn informatie zullen ze al weten" of "mijn informatie zal niet zo belangrijk zijn"). Ook door bijvoorbeeld een livestream of een item in een uitzending van een lokale omroep wordt de zaak onder de aandacht gebracht en kunnen personen die toch iets weten opnieuw worden benaderd.
Een taak voor dit initiatief ligt bij de lokale driehoek. De politie kan tijdens de wake een update geven van het onderzoek, justitie kan tekst en uitleg geven over de ontwikkelingen rond cold cases en de technieken en de gemeente kan bijvoorbeeld een ruimte faciliteren voor de wake. De lokale media kan zorgen voor een livestream via YouTube en vanuit het oogpunt van Verantwoordelijk Maatschappelijk Ondernemen kan het lokale bedrijfsleven ook een bijdrage leveren. Natuurlijk kunnen het Fonds Slachtofferhulp en Slachtofferhulp Nederland ondersteuning verlenen voor de nabestaanden, zowel op basis van zorg en mogelijk financieel. Het Rijk in de vorm van het Departement van Justitie en Veiligheid kan een bijdrage leveren door het verstrekken van subsidies en budgetten vrij te maken voor gemeenten.
In de Verenigde Staten vinden dit soort wakes enorm veel plaats met nagenoeg alleen maar positieve reacties. Zo wordt bijvoorbeeld elk jaar de zaak van de in 1995 vermoorde 14-jarige Jenny Jin uit Castro Valley jaarlijks herdacht via een wake, waarbij ook de lokale sheriff aanwezig is en de aanwezigen toespreekt. Een goed voorbeeld om vanuit Nederlands perspectief eens in te duiken.
Welke driehoek neemt het initiatief met nabestaanden uit hun werkgebied?