Wanneer presenteert Minister J&V rapportage "De Staat van Cold Cases in Nederland" aan Tweede Kamer?
Op 15 april 2018 publiceerde het onderzoeksprogramma Argos een uitzending over de stand van zaken van cold cases in Nederland. De beantwoording vanuit de politie bleek onvoldoende. Ook bleek binnen de politie en andere organen verschillende opvattingen, inzichten en visie te zijn over de organisatie en de uitvoering van cold cases. Reden genoeg voor de politieke partijen om Kamervragen te stellen aan de minister. Tijdens de overleggen van de vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid verwijst de minister naar het door hemzelf in 2012 vastgestelde Inrichtingsplan Nationale Politie. In het Inrichtingsplan wordt de organisatiestructuur beschreven. Anno 2022 staat het begrip Cold Cases niet of nauwelijks op de politieke agenda en staat de politiek bestuurlijke ontwikkeling volledig stil.
Het Inrichtingsplan Nationale Politie spreekt van de aanwezigheid binnen teams van een basisvoorziening ten behoeve van de aanpak van cold cases. Binnen het Team Grootschalige Opsporing zijn de kerntaken onder andere het coördineren van het werkterrein van vermiste personen en de regie voeren op cold cases. Ten behoeve van cold cases is een structurele voorziening (backbone) ingericht. Landelijk wordt vanuit de korpsstaf het aantal cold cases gemonitord. De cold case-voorziening staat onder leiding van een operationeel expert. De taken worden uitgevoerd door een senior tactische opsporing, een operationeel specialist ten behoeve van gedragskundige advisering en een assistent Intake en Service ten behoeve van administratieve ondersteuning van cold cases. Ook het coördinatorschap Vermiste Personen is hierin belegd; tevens worden de herzieningsverzoeken van hieruit behandeld. Vanuit het speelveldmodel kunnen, indien noodzakelijk, meerdere functionarissen binnen het team Generieke Opsporing worden ingezet ten behoeve van de cold cases. Hetzelfde geldt voor ondersteuning vanuit de Forensische Opsporing ten behoeve van cold cases, of andere specialistische capaciteit.
Anno 2022 is geen inzicht in hoeverre namens de minister het aantal cold cases wordt gemonitord en op welke wijze namens de minister de regie wordt gevoerd op cold cases. De minister stelt dat voor de politie om tot een goede taakuitvoering te komen het van belang is dat de politie aan kwaliteitszorg doet. Voor 2022 heeft de Inspectie Justitie en Veiligheid dan ook een onderzoek aangekondigd om de kwaliteitszorg binnen de politie te monitoren. In theorie zou dit betekenen dat ook de kwaliteitszorg voor cold cases in de rapportage wordt opgenomen.
De Inspectie Justitie en Veiligheid zou in dit kader ook de regie op cold cases mee kunnen nemen. De minister en de Inspectie Justitie en Veiligheid zouden een voorbeeld kunnen nemen aan de audit die is uitgevoerd in de Verenigde Staten, waarvan een rapport is opgesteld met de titel "National Best Practices for Implementing and Sustaining a Cold Case Investigation Unit". Sinds 2005 ondersteunt het National Institute of Justice (NIJ) de staat, het OM en opsporingsdiensten met diverse programma's en audits. In 2015 stelde het NIJ een groep samen van subject matter experts op het gebied van cold cases. Doel was om de staat van cold case onderzoeken en de cold case teams te onderzoeken. De uitkomst is een mechanisme van best practices en verbetertrajecten voor cold cases onderzoeken. De audit bestaat uit:
- samenvatting van aanbevelingen
- achtergrond van cold cases: de crisissituatie hiervan en een actueel beeld
- de noodzaak van cold case teams: waarom nodig en waarom juist nu?
- bepalen middelen en scope van een cold case team: zaaksinventarisatie en bepalen reikwijdte
- ontwerp van een cold case team: voorbereiding, planning, identificeren ondersteuning, beoordelen successen, operationele afwegingen, modellen, multidisciplinaire teams
- implementatie cold case team: benodigdheden, management, kosten, protocollen en richtlijnen, personeelsbezetting, slachtoffergericht en trauma-gestuurde benadering
- operationaliseren cold case team: zaakselectie, moderniseren van de zaak, informatiemanagement, rollen, training en doorlopende educatie en opleiding voor professionals, media
- inventariseren ondersteuning cold case unit: overige organen inzetten ter ondersteuning, maatschappelijke organen en bronnen, universiteiten en scholen, nieuwe werkgebieden
De combinatie van de inrichtingseisen voor cold cases uit het Inrichtingsplan Nationale Politie en de audit "National Best Practices for Implementing and Sustaining a Cold Case Investigation Unit" lijken een goede basis voor een onderzoek door de Inspectie Justitie en Veiligheid. Eerder heeft de Inspectie Justitie en Veiligheid een soortgelijk doorlopend onderzoek uitgevoerd naar de Staat van de Rampenbestrijding in Nederland. Het model en ervaring met een toetsingskader is voorhanden om een soortgelijk onderzoek uit te voeren voor de cold cases.
De vraag is wanneer de Minister van Justitie en Veiligheid de rapportage "de Staat van Cold Cases in Nederland" presenteert aan de Tweede Kamer?
Bekijk hier de website van de Inspectie Justitie en Veiligheid
Bekijk hier het Plan van Aanpak Kwaliteitszorg Politie
Bekijk hier het Periodiek Beeld Rampenbestrijding
Foto 1: AD