Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit juli, 2022 tonen

Speurhonden in doorontwikkeling: Van "kadaverspeurhonden" naar "archeologische speurhonden". Kansen voor Nederlandse cold cases.

Binnen het Cold Case Kennis Centrum is de opsporingstechniek reeds lange tijd bekend, echter in de Nederlandse media is weinig tot niets terug te vinden over deze bijzondere opsporingstechniek of de toepassing bij strafrechtelijke onderzoeken in cold cases. Goed om eens te duiken in het forensische fenomeen van "archeologische speurhonden". Bij vermoedens van de locatie van het lichaam van een vermist slachtoffer is bekend dat technische hulpmiddelen worden ingezet, zoals het scannen van bodems. Ook is bekend dat speurhonden, zogenaamde "kadaverhonden", worden ingezet om eventueel een spoor op te pakken van een (ontbindend) lichaam. Zeker voor locaties waar het scannen van de bodem nagenoeg onmogelijk is met technische hulpmiddelen, kan een speurhond zeker uitkomst bieden. De vraag is altijd geweest voor (wetenschappelijke) onderzoekers hoe lang geuren bespeurbaar blijven.  Gelijkend de technische forensische ontwikkelingen zijn ook doorontwikkelingen gaande als het

Mysterie van de Somerton-man opgelost forensische genetische genealogie. Puzzelen in een 4000 personen grote familiestamboom.

De Tamám Shud-zaak, ook bekend als het "Mysterie van de Somerton Man", is een onopgeloste zaak van een niet-geïdentificeerde man die op 1 december 1948 dood werd gevonden op het strand van Somerton Park, net ten zuiden van Adelaide in Australië. De bijnaam voor deze zaak komt van de Perzische uitdrukking "tamám shud" ofwel "is voltooid". Deze tekst stond op een stukje papier dat maanden later in de zak van de broek van de man werd gevonden. Het was afkomstig van de laatste pagina van een kopie van Rubaiyat van Omar Khayyám, geschreven door de 12e-eeuwse dichter Omar Khayyám. De politie kwam tot deze conclusie nadat hiervoor een opsporingsbericht was geplaatst of iemand een aanwijzing had voor dit briefje. Sindsdien wordt er intens gespeculeerd over de identiteit van het slachtoffer, de doodsoorzaak en de gebeurtenissen die eraan voorafgingen.  Een Zuid-Australische academicus beweert nu dat hij de "Somerton-man" heeft geïdentificeerd als een 43-j

De worsteling van nabestaanden en professionals. Tempus fugit: Het medisch beroepsgeheim en de Wet politiegegevens.

In dit artikel alle relevante links en verwijzingen rond het beroepsgeheim mede in relatie tot de Parnassia-moorden. De zinsnede uit de gerechtelijke uitspraak is de kern: "de rechtbank is van oordeel dat in het onderhavige geval geen sprake is van zeer uitzonderlijke omstandigheden die meebrengen dat het belang dat de waarheid aan het licht komt, moet prevaleren boven het verschoningsrecht van klagers." Door een ingediende petitie lag de uitdaging bij de minister die uitspraak heeft gedaan over het medische beroepsgeheim. De zaak draait om de zogenaamde "Parnassia-moorden". Op en rond het terrein van de psychiatrische instelling Parnassia aan de Monsterseweg in Den Haag zijn een aantal stoffelijke overschotten gevonden. Uiteindelijk blijkt het aantal op te lopen tot zes. Justitie en politie hebben de doodsoorzaken onderzocht en gaan uiteindelijk uit van geweldsmisdrijven. Ook is een verdachte in beeld. De verdachte zou een patient zijn van instelling Parnassia en d

Ook voor nabestaanden en niet-professionals: Hoe gaan rechercheteams in de praktijk te werk bij moord- en zedenzaken.

In 2006 werd gesteld dat ten minste een derde van de cold cases na hernieuwd onderzoek alsnog wordt  opgehelderd (Van Leiden & Ferwerda, 2006). Anno 2022 zijn geen gevalideerde gegevens openbaar over het huidige oplossingspercentage. De vraag die vaak genoeg wordt gesteld: Hoe wordt een moord- of verkrachtingszaak dan toch een cold case? En waarom is 2/3e van de cold case zaken dan nog niet opgelost. Zoals een crimineel zich een bepaalde werkwijze eigen maakt, zo heeft ook de recherche modus operandi. Bureau Beke heeft voor Programma Politie & Wetenschap in 2017 onderzocht hoe rechercheteams in de praktijk te werk gaan bij moord- en zedenzaken. Daarbij is op een neutrale manier de dagelijkse praktijk van rechercheteams vastgelegd die, vaak onder grote druk van publiek, media en het bestuur, zo snel mogelijk de misdaad moeten oplossen.  Wat doet het rechercheteam (en waarom) om een zaak tot opheldering te brengen? Het belangrijkste doel van het onderzoek is om rechercheurs in Ne

Inmiddels twee cold cases opgelost via forensisch genetische genealogie na intensieve samenwerking.

De cold case-moorden op twee vrouwen uit Orange County in de Verenigde Staten zijn opgelost als resultaat van een gezamenlijk Investigative Genetic Genealogy (IGG) onderzoek door de Garden Grove Police Department, de Orange County Sheriff's Department en het Orange County District Attorney's Office. Dit is de tweede cold case-moord op Garden Grove die het afgelopen jaar is opgelost met de hulp van de onderzoekseenheid Genetische Genealogie van Orange County District Attorney. Op 21 mei 1987 werd Shannon Rose Lloyd, 23 jaar oud, overleden aangetroffen in een slaapkamer die ze huurde in de stad Garden Grove. Uit autopsie is gebleken dat Lloyd seksueel is misbruikt en door wurging om het leven is gekomen. Alle sporen werden onderzocht, maar de zaak werd een cold case.  In 2003 koppelde het Orange County Crime Lab de moord op Lloyd's aan een cold case-moord van de Orange County Sheriff's Department uit 1989. Het lichaam van Renee Cuevas, 27 jaar oud, werd gevonden langs Lam

Australische en Duitse cold case teams werken samen. Cold case: Aanhouding moord Duitse backpacker in Australie.

Een man is gearresteerd in West-Australië na een uitgebreid onderzoek naar de moord op de Duitse backpacker Simone Strobel, aan de Far North Coast meer dan 15 jaar geleden. Simone, 25 jaar oud, werd voor het laatst gezien in het Lismore Tourist Caravan Park op vrijdag 11 februari 2005, na een avondje stappen met haar toenmalige vriend en vrienden. Haar lichaam werd zes dagen later  op donderdag 17 februari 2005 gevonden, verborgen onder palmbladeren op een sportterrein op minder dan 100 meter van het caravanpark. Tijdens een gerechtelijk onderzoek in 2007 oordeelde de toenmalige staatslijkschouwer, Paul McMahon, dat er onvoldoende bewijs was om de dood van Simone verder te onderzoeken. Rechercheurs van het politiedistrict van Richmond richtten in februari 2005  een Strike Force op om de moord op Simone te onderzoeken – met hulp van de afdeling Moordzaken en hun tegenhangers bij de Würzburg-recherche en het Openbaar Ministerie in Wuerzburg te Duitsland,  In oktober 2020 kondigde de over

Exhumatie Zundert en Huijbergen. NFI vervolgonderzoek stoffelijke resten. Grondslag Wet op lijkbezorging. Forensische genealogie?

Specialisten van de politie en het NFI (Nederlands Forensisch Instituut) hebben maandagmiddag 25 juli een zogenaamde exhumatie uitgevoerd op een begraafplaats. Doel van de exhumatie was om een overleden persoon die tussen 1975 en 1985 in het buitengebied (Waaijenberg) van Zundert gevonden werd te identificeren. Van een misdrijf was destijds geen sprake. Maar de persoon is nooit geïdentificeerd en is destijds begraven in een naamloos graf. Omdat de wet op de lijkbezorging is aangepast en de politie onbekende doden moet proberen te identificeren is in samenspraak met de gemeente Zundert en het bestuur van de begraafplaats is het graf van de onbekende persoon geopend en is er de hele middag onderzoek gedaan. Helaas leverde dat geen resultaat op. Op de plek waar men dacht dat het lichaam van een onbekende dode lag is deze niet aangetroffen.  Eerder op de dag werd er ook een exhumatie in Huijbergen uitgevoerd op de begraafplaats aan de Dorpsstraat. Het NFI zal verder onderzoek doen naar de

"Irelands Vanishing Triangle" weer actueel. Opvallend aantal verdwijningen van vrouwen gelijkend op Canada's "Highway of Tears".

Kijk- en lezerswaarschuwing - de beelden kunnen als schokkend worden ervaren -. De keuze voor publicatie is gemaakt om aandacht te blijven vragen voor cold case onderzoeken en daarmee ook kennis en best practices te delen over cold cases in binnen- en buitenland. Dit betreft een publicatie over bijzondere zaken in Ierland en Canada, respectievelijk "Ireland's Vanishing Triangle" en de "Highway of Tears". De aandacht voor de Ireland's Vanishing Triangle komt door de actualiteit rond een van de vrouwelijke slachtoffers, Deirdre Jacob. Zij verdween nabij haar huis in County Kildare in Ierland op 28 juli 1998. In augustus 2018 deelde de Gardai (Garda Siochana is benaming van de Ierse politie) dat haar verdwijning vanaf dat moment behandeld zou worden als een cold case moordzaak. De vermeende moordenaar zou Larry Murphy zijn. Tot tweemaal toe zou in de gevangenis informatie los gekomen zijn over het slachtoffer. Murphy zou tegen medegevangenen hebben gezegd dat h

Wetenschap: Handreiking efficiënte opsporing ook kansen voor cold case onderzoeken. Actief leiderschap is cruciaal.

Onderzoekers Ira Helsloot, Peter van Lochem en Carel Kijne doen verslag van de ontwikkeling en pogingen tot implementatie van een handreiking voor efficiënte opsporing door de politie. Gedreven rechercheurs en officieren van justitie verzamelen gemiddeld tientallen malen meer bewijsmiddelen dan nodig voor een veroordeling of vrijspraak. Uit onderzoek bij verschillende recherche-eenheden, uitgevoerd door onderzoeksbureau Crisislab in opdracht van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap, blijkt dat introductie van de principes van slimme opsporing tot veel minder benodigde capaciteit per zaak kan leiden. Met slimme opsporing wordt een efficiëntere inzet van de politiële opsporingscapaciteit bedoeld, door slimme(re) keuzes te maken in het opsporingsproces. Sinds enkele jaren wordt er gesproken over ‘de derde crisis in de opsporing’, dat wil zeggen dat er door de politie te weinig misdrijven worden onderzocht. Crisislab heeft daarom een actieonderzoek uitgevoerd naar optimalisatie va

Multimedia: Aangrijpende Netflix-serie & Helen's Law. Geen vervroegde vrijlating bij zwijgen over o.a. locatie slachtoffer.

Aan de hand van getuigenissen van familie en vrienden worden in deze docuserie van Netflix verdwijningszaken in het Verenigd Koninkrijk gevolgd waarbij het onderzoek naar vermiste personen de mist inging. De serie dateert reeds van 2019, maar de wetgeving die hieruit volgt is net zo aangrijpend en indrukwekkend te noemen. Ook in Nederland zijn gelijke zaken bekend als uit de Netflix-serie. Een cold case waarbij wel een dader is veroordeeld, maar net als bij een vermissing geen lichaam terug is gevonden. De overheid van het Verenigd Koninkrijk heeft het initiatief genomen om wetgeving door te voeren naar aanleiding van een petitie van een nabestaande uit de serie. De petitie bevatte de volgende inhoud:   Marie Mccourt startte deze petitie aan voormalig premier Boris Johnson. Een dierbare verliezen is verwoestend. Een dierbare verliezen door moord is verschrikkelijk. Als nabestaanden de begrafenis wordt ontzegd, veroorzaakt dat onvoorstelbaar lijden. Zelf heeft ze deze nachtmerrie bijna

Wetenschap: Een aantal publicaties die in de (digitale) boekenkast van professionals behoren. Hoe is de implementatie anno 2022?

In opdracht van het Programma Politie & Wetenschap hebben onderzoekers zich verdiept in het fenomeen 'langdurige vermissingen'. " Vermisten op de kaart" [2015] behelst het onderwerp waarbij geldt dat het een lange tijd onderbelicht is geweest, maar binnen de Nationale Politie medio 2015 steeds meer als belangrijk onderwerp werd onderkend. Probleem was dat vermisten op diverse lijsten werden bijgehouden, maar dat er geen landelijk dekkend systeem bestond. Dat probleem werd opgelost doordat Bureau Beke, in opdracht van Politie en Wetenschap, als eerste een landelijke inventarisatie presenteerde. Voor deze inventarisatie van langdurig vermisten zijn de relevante databases van de politie en van het programma VERMIST van AVROTROS tussen medio 2013 en eind 2014 gebruikt en samengevoegd. Dit heeft geresulteerd in een landelijke lijst van 1.497 langdurig vermiste personen. Dit zijn personen die meer dan een jaar vermist zijn. De lijst gaat terug tot 1929 maar de hoofdmoo

Laatste aflevering van de podcast over Willeke Dost. Alle opties en scenario's liggen open in deze cold case.

In Het verdwenen meisje houdt Annique Oosting, journalist bij Dagblad van het Noorden, het dossier nogmaals tegen het licht. Centrale vraag is: hoe kan het dat we drie decennia later nog steeds bijna niets weten? De pleegouders van Willeke Dost (15) uit Koekange troffen haar ‘s ochtends 15 januari 1992 niet aan in haar kamer. Willeke was vast en zeker al op de fiets naar school gegaan, dachten ze. Aan het eind van de middag kwam Willeke niet thuis. Navraag leerde dat ze die dag nooit op school was geweest. Laat op de avond gaven de pleegouders haar op als vermist. Willeke Dost had een dramatische jeugd. Ze verloor al voor haar eerste levensjaar haar beide ouders bij een verkeersongeluk. Daarna verbleef ze bij familie, pleegouders en in diverse opvangtehuizen. Haar vermissing werd aanvankelijk beschouwd als een vrijwillige verdwijning, maar later is men anders naar de verdwijning van Willeke Dost gaan kijken. Er is veelvuldig naar het meisje gezocht. In 2010 vond er nog een grote zoekac

Nabestaanden willen aandacht voor hun zaak. Justitie en politie moeten "brengen" in plaats van alleen "halen".

In de Verenigde Staten is men via de Senaat en lokale wetgeving op weg naar verantwoordelijkheid en verantwoording voor de politiek (functionarissen) als het gaat om cold cases. Zo is in de wetgeving van de staat Virginia in de Verenigde Staten een regeling opgenomen voor het publiceren en onderhouden van een website met cold case slachtoffers. In de regeling staat bijvoorbeeld duidelijk vermeld dat "The Superintendent of State Police shall establish and maintain a searchable electronic database of cold cases to assist law-enforcement agencies in the development of information leading to the identification and arrest of persons who may have committed the crimes or to persons who may have relevant information to solve the case. Such database shall be available to the public through the Department of State Police official website." Duidelijker kan een verantwoordelijkheid niet worden omschreven als ook het doel dat de database beschikbaar wordt gesteld aan de maatschappij. In N

Nabestaanden nadrukkelijker voorgrond, waar zijn de zaken en svo's, "Get off your ass and go knock on some doors" en ga aan de slag met DNA.

In de wereld van cold case onderzoeken "haalt de forensische tak" binnen de opsporing nog enigszins het gemiddelde omhoog als het gaat om het oplossingspercentage. Zeker in de Verenigde Staten en Australië neemt het oplossingspercentage gestaag toe. In Nederland is vanuit het departement, justitie en politie geen informatie en documentatie beschikbaar over de exacte aantallen cold cases, lopende zaken en andere gevalideerde gegevens. Op dit moment is DNA de remedie voor het helen van emotionele wonden van nabestaanden. Maar ook de combinatie van het ouderwetse praatwerk met getuigen in combinatie met een multimediale opsporingscommunicatie helpt mee om een cold case zaak in zoverre op te lossen dat nabestaanden enige antwoorden krijgen.  In de media verscheen een achtergrondverhaal over de cold case onderzoeken in Quebec in Canada. Een nabestaande durfde het aan om openlijk kritiek te uiten op de cold case organisatie. Ondanks het feit dat het betreffende cold case team aanzi

Multidisciplinair samenwerken. AIVD en MIVD veteranen en gepensioneerden als SME in Nederlandse cold cases?

Het beste deel van journalistiek is kennelijk het ontmoeten van allerlei mensen die achter de schermen werken aan zaken waar niemand ooit iets over hoort. Cold case onderzoek bestaat voor een belangrijk deel uit intelligence-denken en werken. In Nederland is de wereld van de AIVD en MIVD alleen zichtbaar wanneer dit nodig is. Iets meer zichtbaar zijn de inlichtingendiensten in de Verenigde Staten zoals de CIA en de FBI. Ook veteranen en gepensioneerden treden meer in het openbaar dan hun Nederlandse collega's. Een aantal veteranen en gepensioneerden delen hun kennis in cold case onderzoeken. In een Amerikaanse podcast wordt aandacht besteed aan Joe Kennedy, een veteraan van de Naval Criminal Investigative Service. Kennedy is een van de initiatiefnemers om kennis van intelligence toe te passen op het gebied van het oplossen van cold cases. Hij was gepassioneerd door zijn werk bij de Naval Criminal Investigative Service. De NCIS is verantwoordelijk voor het onderzoeken van en het toe

UPDATE "Broodje aap verhaal" leidt toch tot hoge straf in cold case Patrick van Dillenburg. Een zaak zonder lijk.

UPDATE:  Het gerechtshof in Amsterdam heeft woensdag de vrijspraak van de 52-jarige Ad K. teruggedraaid en hem in hoger beroep toch veroordeeld veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf voor doodslag op Patrick van Dillenburg (in 2002) en het wegmaken van diens stoffelijk overschot. De rechtbank sprak K. in 2021 hiervan vrij. © Adrien Stanziani Het Openbaar Ministerie bracht het volgende persbericht:  Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in hoger beroep een gevangenisstraf van 18 jaar met aftrek van het voorarrest geëist tegen de man die verdacht wordt van het medeplegen van de moord op Patrick van Dillenburg en het laten verdwijnen van diens lichaam in 2002.  De 38-jarige Amsterdammer verdween op 2 januari van dat jaar spoorloos. Aan het begin van de avond vertrok hij bij zijn vriendin met de boodschap dat hij later die avond terug zou komen. Dat gebeurt niet. Vanaf dat moment verneemt niemand nog iets van hem. Bij instanties en bedrijven waar iedereen vroeg of laat mee in aanraking komt,