De worsteling van nabestaanden en professionals. Tempus fugit: Het medisch beroepsgeheim en de Wet politiegegevens.
In dit artikel alle relevante links en verwijzingen rond het beroepsgeheim mede in relatie tot de Parnassia-moorden. De zinsnede uit de gerechtelijke uitspraak is de kern: "de rechtbank is van oordeel dat in het onderhavige geval geen sprake is van zeer uitzonderlijke omstandigheden die meebrengen dat het belang dat de waarheid aan het licht komt, moet prevaleren boven het verschoningsrecht van klagers." Door een ingediende petitie lag de uitdaging bij de minister die uitspraak heeft gedaan over het medische beroepsgeheim. De zaak draait om de zogenaamde "Parnassia-moorden". Op en rond het terrein van de psychiatrische instelling Parnassia aan de Monsterseweg in Den Haag zijn een aantal stoffelijke overschotten gevonden. Uiteindelijk blijkt het aantal op te lopen tot zes. Justitie en politie hebben de doodsoorzaken onderzocht en gaan uiteindelijk uit van geweldsmisdrijven. Ook is een verdachte in beeld. De verdachte zou een patient zijn van instelling Parnassia en de instelling kon niet volledig meewerken aan het onderzoek vanwege het medisch beroepsgeheim. Justitie en politie kunnen niet beschikken over gegevens uit de agenda’s van behandeld artsen of inzage krijgen in medische dossiers van mogelijke verdachten met als doel de waarheidsvinding.
Tot op heden is de (mogelijke) dubbele moord op Maya de Vries (60) en haar zoon Mark (32) niet opgelost. Moeder en zoon zijn in de avond van 6 december 2007 in een sloot aan de Alberdastraat net naast het Parnassiaterrein gevonden. Ze waren verdronken. Voor justitie en politie was een aanwijzing dat een patient op dezelfde avond boos was weggelopen uit een behandeling. Hij dreigde dat hij iemand om ging brengen. Toeval wil dat op dezelfde avond twee surveillerende politieagenten worden opgeschrikt door een persoon in hetzelfde gebied, terwijl zij in het dienstvoertuig zaten. Na dit incident trachtte het Openbaar Ministerie dossiers in te kunnen zien van de instelling Parnassia om meer informatie vergaren voor de waarheidsvinding. Ook de 57-jarige Tineke Verhagen is levenloos aangetroffen bij Parnassia. Op 2 november 2007 was ze met haar zoon bij Parnassia geweest. Haar lichaam werd dagen later in de Puinduinen gevonden enkele kilometers van Parnassia verwijderd. Vervolgens werd ook Lientje van Mastrigt (78) in een sloot aan de Walnootstraat op 18 april 2008 aangetroffen. De vrouw woonde op het terrein. In april 2010 is ook nog een 79-jarige bewoonster van Parnassia dood gevonden in een sloot aan de Mangostraat. Tot op de dag van vandaag is niet bekend of een dader verantwoordelijk is voor alle doden of dat een of meerdere zaken apart van elkaar staan. Voor nabestaanden, justitie en politie blijven nog vele vragen onbeantwoord. Het medisch dossier maakt voor een belangrijk deel uit van het onderzoek.
Nabestaande Peter Verhagen start uiteindelijk een petitie. Het beroepsgeheim van de psychiater heeft, volgens hem, het politieonderzoek en de waarheidsvinding ernstig belemmerd. Doel is dat dossiers vrijgegeven worden van gevaarlijke psychiatrische patiënten voor politie en OM bij dit soort delicten. Bijna 1700 personen ondertekenen de petitie onder de strijdlustige motivatie: "Er is wel een wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling maar niet bij moord, raar! Wij zijn van mening dat het beroepsgeheim/privacybelang niet misbruikt mag worden om psychiatrische moord/doodslag verdachten uit handen van Politie en Justitie te houden. Deze wet gaat te ver!"
De minister concludeert in 2022 als volgt omtrent de ingediende petitie: "Ik betreur het dat de nabestaanden achterblijven met onbeantwoorde vragen en ik realiseer mij dat dit kan zorgen voor een onbevredigend gevoel. Ik onderschrijf echter de conclusie van mijn voorgangers dat de gebeurtenissen op en rond het terrein van Parnassia geen aanleiding vormen voor een aanpassing van wet- en regelgeving om een algemene regel te introduceren. De wet biedt reeds ruimte om in individuele gevallen het beroepsgeheim te doorbreken als andere belangen zwaarder wegen, bijvoorbeeld als er een direct gevaar dreigt voor andere personen. Of dit het geval is, dient per geval door de hulpverlener– en zo nodig door de rechter - beoordeeld te worden. Dit is geen eenvoudige afweging en daarom wordt er blijvend geïnvesteerd in de ondersteuning van hulpverleners hierbij door onder andere de beroepsverenigingen.
Tempus fugit: De worsteling van nabestaanden en professionals. Justitie en politie worstelen met opsporingscommunicatie en het vrijgeven van politiegegevens, waarbij de Wet politiegegevens effectieve opsporing in de weg kan zitten. Medische professionals worstelen met geweten en wet door het instrument van het beroepsgeheim. Nabestaanden en cold cases worstelen ook: de tijd dringt.
Bekijk de petitie hier
Bekijk hier de reactie van minister op de petitie
Bekijk de Wet politiegegevens hier
Bekijk de richtlijnen voor het medisch beroepsgeheim hier
Bekijk de gerechtelijke uitspraak
Bekijk een overzicht hier