Speurhonden in doorontwikkeling: Van "kadaverspeurhonden" naar "archeologische speurhonden". Kansen voor Nederlandse cold cases.
Binnen het Cold Case Kennis Centrum is de opsporingstechniek reeds lange tijd bekend, echter in de Nederlandse media is weinig tot niets terug te vinden over deze bijzondere opsporingstechniek of de toepassing bij strafrechtelijke onderzoeken in cold cases. Goed om eens te duiken in het forensische fenomeen van "archeologische speurhonden". Bij vermoedens van de locatie van het lichaam van een vermist slachtoffer is bekend dat technische hulpmiddelen worden ingezet, zoals het scannen van bodems. Ook is bekend dat speurhonden, zogenaamde "kadaverhonden", worden ingezet om eventueel een spoor op te pakken van een (ontbindend) lichaam. Zeker voor locaties waar het scannen van de bodem nagenoeg onmogelijk is met technische hulpmiddelen, kan een speurhond zeker uitkomst bieden. De vraag is altijd geweest voor (wetenschappelijke) onderzoekers hoe lang geuren bespeurbaar blijven.
Gelijkend de technische forensische ontwikkelingen zijn ook doorontwikkelingen gaande als het gaat om speurhonden. Inmiddels blijkt het mogelijk dat honden ook getraind kunnen worden in het speuren naar menselijke botten. Het blijkt dat menselijke botten zelfs na duizenden jaren nog een bepaalde geur afgeven. Inmiddels is (wetenschappelijk) onderzoeksmateriaal bekend van onder andere Andrea Pintar, Vedrana Glavas, Sophie Vallulv en grondlegger Gary Jackson. Laatstgenoemde deed reeds in 2012 al onderzoek en trainde een "archeologische hond". Jackson legt uit dat het probleem bij het vinden van menselijke resten is dat ze op een gegeven moment gaan rotten. Hiermee verdwijnt de specifieke geur van menselijk overschot en wordt deze vervangen door de geur van rot. Er zijn natuurlijk veel dingen in de natuur die een rottende geur afgeven. Voor de speurhond wordt het op een gegeven moment dan ook te moeilijk om het onderscheid te maken. Door ze specifiek te trainen op het bespeuren van mensenbotten, heeft Jackson een oplossing voor dit probleem gevonden. Met behulp van deze techniek heeft Jackson bijvoorbeeld onder andere een 600 jaar oud Aboriginal-graf gevonden.
De Zweedse archeoloog Sophie Vallulv doet ook onderzoek met behulp van honden en zij traint ze zelf. In 2015 schreef ze haar masterscriptie hierover. Ze wilde graag weten of honden het onderscheid konden detecteren tussen menselijke en dierlijke botten. Uit haar onderzoek bleek dat in 94.2% van de gevallen de honden het menselijke bot konden identificeren.
Dat het gebruik van honden een belangrijke innovatie voor archeologisch onderzoek zou kunnen betekenen, moge duidelijk zijn. Jackson denkt echter, dat het ook belangrijk kan zijn voor politieonderzoek. Hij vertelt in een interview met National Geographic dat: “wanneer de politie denkt dat er ergens een lijk in een tuin begraven ligt bijvoorbeeld, dan kunnen ze dit gemakkelijk en snel vinden met behulp van een speurhond. Een hoop cold cases zouden zo heropend kunnen worden”.
In Nederland zijn diverse cold cases waarvan het lichaam niet is gevonden of de technieken niet toegepast kunnen worden door een verscheidenheid aan oorzaken. Wellicht zijn trainingsprogramma's in Nederland gaande om honden te trainen voor dit speciale doel en kan deze opsporingsmethodiek worden toegepast in een cold case. Tot die tijd bestaat de afhankelijk nog van buitenlandse specialisten.
Bekijk welke speurhonden er in Nederland zijn
Bekijk de website van Andrea Pintar
Bekijk de relevante publicaties rond Andrea Pintar
Download hier het onderzoek van Sophie Vallulv
Bekijk hier de website Canisia, waar hond en archeologie elkaar ontmoeten
Bekijk de wetenschappelijke publicatie van Glavas
Bekijk hier de relevante publicaties rond Vedrana Glavas
Bekijk de website over Vedrana Glavas
Bekijk de website van Gary Jackson
Lees hier achtergrondverhaal over speurhonden
Bekijk de website Speurhond.nl
Bekijk de website Signi Speurhonden
Bekijk hier het artikel op Archeologie Online
Bekijk het artikel op antropologisch magazine Sapiens
Bekijk het artikel op Barents Observer
Bekijk het artikel op National Geographic
