Voor een ieder die verbetering voor ogen heeft voor de aanpak van cold cases en vermiste personen is maandag 26 september 2022 om 16:00 uur een belangrijke deadline. In het buitenland wordt volop wetenschappelijk en empirisch onderzoek gedaan naar de aanpak van cold case en vermiste personen. Recent heeft de Amerikaanse president een act getekend wat moet gaan leiden tot een enorme boost in de kwaliteitsverbetering van de aanpak van cold cases en vermiste personen. Nederland kent tot op heden geen specifieke wetgeving of een programma vanuit het departement Justitie & Veiligheid specifiek gericht op het verbeteren van de aanpak van cold cases en vermiste personen. De activiteiten die worden uitgevoerd zijn voornamelijk gericht op de forensische ontwikkelingen.
Het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap is daar een voorbeeld van. Het gremium bestaat sinds 1999 en binnen het programma wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan ten behoeve van de politie. Om de kennisoverdracht te vergroten wordt geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek met een duidelijk toegevoegde waarde voor de politiepraktijk en het politieonderwijs. Er worden follow-up activiteiten georganiseerd zoals studiedagen, seminars, opname in opleidings- en trainingsprogramma’s en het gericht verspreiden van de onderzoekspublicaties. Wetenschappelijk onderzoek wordt uitgevoerd op basis van een zogenaamde call: een ingestuurd onderzoeksidee welke ingepast zou kunnen worden in het onderzoeksprogramma nadat deze is goedgekeurd.
Voor het domein van cold case onderzoeken stamt het laatste dominante onderzoek uit 2006 (Cold Case: Een hot issue). Binnen de strategische agenda is sindsdien verder geen primaire onderzoeksactiviteit of follow-up ingepland, anders dan dat de aanpak van cold cases marginaal wordt genoemd in andere onderzoeksrapporten. Ook heeft de Inspectie Justitie en Veiligheid geen gebruik gemaakt van de uitkomsten van het onderzoek uit 2006 om een toetsings- en toezichtkader rond het domein van de aanpak van cold cases en vermiste personen.
Toch wordt eind 2022 een onderzoek gepubliceerd rond een multidisciplinair forensisch onderzoek bij onbekende doden en cold cases. Het is weliswaar (wederom) een forensisch onderzoek, echter wel een onderzoek waarbij het doel is een multidisciplinaire voorbewerking en vooronderzoek van een enkele tand en/of een nagel te ontwikkelen, zonder dat dit effect heeft op de forensische conclusies van DNA-, antropologisch, isotopen- en toxicologisch onderzoek en om deze te valideren. Dit zou het mogelijk maken om weinig materiaal nodig te hebben voor forensisch onderzoek. Het gaat om een proef (proof of concept en validatie) of het lukt om tegelijk verschillende (en meer) forensische onderzoeken te doen met minder materiaal. Het rapport wordt eind 2022 verwacht.
De kritiek op het onderzoek is dat het programmageld voor wetenschappelijk onderzoek bestemd voor de kwaliteitsverbetering van de politie wordt besteed aan forensisch onderzoek, iets wat geïnitieerd zou moeten worden rechtstreeks van het ministerie van Justitie aan het Nederlands Forensisch Instituut. Bovenstaand onderzoek gaat ten koste van het budget voor bijvoorbeeld de kwaliteitsverbetering van de aanpak van cold cases en vermiste personen door de politie.
Het onderzoek wordt daarnaast niet uitgevoerd door de wetenschappelijke tak van de politie, maar is uitbesteed aan het Nederlands Forensisch Instituut.
Wellicht biedt de toekomstige agenda van de Politieacademie / Programma Politie & Wetenschap ruimte om (bijvoorbeeld cyclisch driejarig) terugkerend onderzoeksproject op te zetten gericht op de aanpak van cold cases en vermiste personen. Om de kennisoverdracht rond de aanpak van cold cases en vermiste personen te vergroten kunnen activiteiten worden georganiseerd binnen de eigen politieorganisatie zoals studiedagen, seminars, opleidings- en trainingsprogramma’s en het inzetten van wetenschappelijke projecten.
Daarbij ligt er een rol voor het ministerie van Justitie en Veiligheid om het budget voor het Programma Politie & Wetenschap (substantieel) te verhogen, daar de aanpak van cold cases en vermiste personen een inhaalslag behoeft.
De mogelijkheid is aanwezig om een idee voor een onderzoek aan te leveren bij het programmabureau Politie & Wetenschap. De Call is een openbare oproep voor het indienen van onderzoeksideeën die jaarlijks wordt gepubliceerd. De Call is gebaseerd op de Strategische Onderzoeksagenda voor de Politie. De Strategische Onderzoeksagenda beslaat een breed spectrum aan vraagstukken in de uitvoeringspraktijk, de politieorganisatie en het bestel en in de samenleving. De vraag hoe nieuwe kennis de politie kan verbeteren staat centraal.
Ideeën voor een wetenschappelijk onderzoek voor de aanpak van cold cases en vermiste personen kunnen hier worden ingediend. Voor de procedure:
De inschrijvingstermijn van de Call 2022 sluit op maandag 26 september 2022 om 16.00 uur. Dat wil zeggen dat onderzoeksideeën uiterlijk op dat tijdstip per e-mail moeten zijn aangeleverd bij het
secretariaat van de CKO. Onderzoeksideeën die na sluiting binnenkomen, worden uitgesloten van de
selectieprocedure. De tijdige en juiste ontvangst van het onderzoeksidee is voor risico van de gegadigde. Onderzoeksideeën dienen te worden gemaild naar: Monique.vanNieuwenburg-Willemsen@politieacademie.nl. Uit de ingediende onderzoeksideeën wordt een beperkt aantal geselecteerd. Uiterlijk 12 december 2022 ontvangt u schriftelijk en gemotiveerd bericht of uw onderzoeksidee een positief advies krijgt voor de tweede ronde.
