Ontwikkelingen archeologisch speurhonden versus kadaverhonden. Wie weet wat de wetenschap nog brengt rond speurhonden.
Het recente artikel op dit platform over de "archeologische honden" heeft heel wat los gemaakt. Gelukkig in positieve zin, daar enkele partijen inmiddels op de achtergrond toenadering zoeken om deze ontwikkeling in Nederland professioneel op te pakken. Nederland is ten slotte het land van certificering en toezicht, dus een goed onderzoek naar de vaardigheden van dit soort honden zal ook in Nederland volgen. De buitenlandse instanties komen binnenkort met onderliggende documenten van wetenschappelijke en bestuurlijke aard. Ook de operationele resultaten worden gedeeld met de Nederlandse contactpersonen. Zo kan wellicht voor Nederland een topprogramma worden ontwikkeld om dit fenomeen ook in Nederland te introduceren. De materie blijft ook voor niet-deskundigen interessant, aangezien bijvoorbeeld officieren van justitie belast met cold cases uiteindelijk een beslissing moeten maken voor de inzet.
Enkele dagen geleden is in de Verenigde Staten een "kadaverhond" ingezet. De zaak draait om de vermissing van de 19-jarige gehandicapte Kristie Nikle in 1996. Een tip was aanleiding om te gaan zoeken in een tuin. Pete Fendt, voorzitter van een stichting met vrijwilligers van duikers en K9 genaamd Valley Water Rescue, zegt dat het zeer waarschijnlijk is dat kadaverhonden nog steeds de geur van menselijke resten kunnen oppikken, zelfs 26 jaar later. Dat maakt het interessant rond deze materie. Waar ligt de grens van "kadaverhonden" en "archeologische honden". Is het met de ontwikkeling in de wetenschap nader te bepalen wanneer welke hond ingezet kan worden?
In een aankondiging op 10 augustus zei de politie van Grand Forks dat in de tuin van het woonhuis in het centrum van Grand Forks een opgraving gaande was. Voordat men overging tot het graven vertoonden twee kadaverhonden van Valley Water Rescue "positieve indicatoren van menselijke resten." Hoewel de kadaverhonden aangaven dat er menselijke resten aanwezig zouden kunnen zijn, hebben onderzoekers geen resten gevonden tijdens hun zoektocht. Maar hoe waarschijnlijk is het dat kadaverhonden na 26 jaar nog menselijke resten kunnen opsporen? Volgens Pete Fendt, voorzitter van Valley Water Rescue, is het zeer waarschijnlijk. "Als er een slachtoffer voor een lange periode in een gebied is, helpt dat de hond eigenlijk", zei hij. Valley Water Rescue, gevestigd in het Fargo-Moorhead-gebied in de Verenigde Staten, is een vrijwillige zoek- en reddingsorganisatie die sinds 1993 actief is. De stichting heeft honden die geuren opsporen en helpen bij het zoeken naar menselijke resten, en de organisatie helpt bij zoekopdrachten over de hele regio. Fendt legde uit dat honden die getraind en gecertificeerd zijn in het opsporen van menselijke resten, getraind zijn om rottende menselijke cellen op te sporen, zoals bloed, botten, tanden of een ander lichaamsdeel. De honden worden getraind met behulp van echte menselijke resten en de organisatie heeft een verzameling botten van verschillende leeftijden, tanden en bloed die zijn gedoneerd. Hiermee kunnen de honden ze tijdens de training detecteren. "Het komt erop neer dat er echt geen andere manier is om kadaverhonden goed te trainen," zei hij.
De geur van menselijk verval is anders dan de geur van andere rottende dieren en de honden zijn getraind om dode dieren te omzeilen die ze kunnen tegenkomen bij het zoeken naar menselijke resten. "Ik heb de honden gevolgd en ze zijn langs hertenkarkassen gegaan die erg scherp zijn en de honden doen er niet eens moeite mee omdat ze specifiek op zoek zijn naar een menselijke geur", zei Fendt. Honden kunnen menselijke ontbinding ruiken jaren nadat een persoon sterft en zelfs na de totale ontbinding van een lichaam. In gevallen waarin een slachtoffer jarenlang op dezelfde plek is begraven, maakt de tijd de geur alleen maar sterker voor honden, zei Fendt.
"Hoe langer de persoon daar is, hoe meer geur van het slachtoffer in de grond zit, want naarmate de jaren verstrijken, verspreidt het zich eigenlijk een beetje", zei hij. Kadaverhonden zijn getraind om op een specifieke manier hun handlers te signaleren. Bij Valley Water Rescue, wanneer een hond menselijke resten detecteert, gaat hij zitten en kijkt naar zijn geleider. Deze passieve reactie zorgt ervoor dat de hond de plaats van de misdaad niet verstoort. Onderzoekers weten niet zeker waardoor de honden hebben aangegeven dat er dinsdag menselijke resten aanwezig kunnen zijn op de plaats van de opgraving. "We wisten dat de honden niet onfeilbaar zijn, en we wisten dat er een mogelijkheid was", zei de onderzoeksleider van het cold caseteam. Hoewel kadaverhonden zeer nauwkeurig zijn, zei Fendt, zijn ze niet perfect. Verschillende factoren kunnen een hond tijdens een onderzoek afstoten. In andere gevallen zag hij afvloeiing van een nabijgelegen begraafplaats en ongemarkeerde graven van indianen of vroege kolonisten die ervoor zorgden dat een hond signaleerde voor de aanwezigheid van menselijke resten. De honden zijn op zoek naar de geur van menselijk verval, niet naar een specifiek persoon. Zelfs een verwonding in het verleden op de locatie waar een hond naar kijkt, kan ertoe leiden dat de hond aangeeft dat er menselijke resten aanwezig zijn. "Het kan zijn dat iemand daar bloedde of iemand daar werd gesneden", zei Fendt. "Er kunnen in de loop der jaren allerlei dingen zijn gebeurd die op die plek menselijk verval hebben veroorzaakt."
Wie weet wat de wetenschap nog brengt rond speurhonden.
Bekijk het mediabericht
Bekijk de Facebookpagina van Valley Water Rescue
Bekijk de website van Valley Water Rescue
Bekijk de website NLSAR
Bekijk hier de SIGNI-website
