Belgische vicepremier daadkrachtig: "Binnenkort leg ik een wetsontwerp op tafel om deze onderzoeksmethode mogelijk te maken."
Ondanks het feit dat binnen de Europese Unie geen programma voorhanden is voor Cold Cases & Vermiste Personen (de EU acht dit een zaak van de lidstaten zelf) zijn er wel binnen Europa ontwikkelingen om toch samen te werken op het gebied van DNA-onderzoeken. Zo ook België. Belgische politicus en vicepremier Vincent Van Quickenborne stond voor kort in het nieuws rond een ontvoeringspoging rond zijn persoon. De vicepremier houdt zich nadrukkelijk bezig met de misdaadbestrijding. Samen met dr. Sofie Claerhout maakt hij zich sterk voor de cold cases in Belgie. Met behulp van het forensische onderzoek van Claerhout zijn misschien een aantal van die cold cases oplossen binnenkort. Want via verwantschapsonderzoek kunnen daders worden ontmaskerd die tot nu toe onder de radar bleven. Aan de hand van hun DNA. Binnenkort leg hij een wetsontwerp op tafel om deze onderzoeksmethode mogelijk te maken.
Belgie staat in het teken van het verwantschapsonderzoek. Als de dader nog spoorloos is maar wél sporen heeft achtergelaten, kan ook DNA van familie - tot wel 40 generaties verder - hem verraden. Justitie in Belgie kent een ontelbaar aantal cold cases, moordzaken die tot op vandaag onopgelost zijn. Vaak hebben de daders wel DNA achtergelaten op de plaats delict, maar is er geen match met de verdachten in de zaak of met misdadigers gekend bij justitie. In zo’n geval zou verwantschapsonderzoek kunnen helpen. Daarbij vragen de speurders aan een groep vrijwilligers om vrijwillig DNA af te staan, in de hoop dat één van hen familie is van de dader. Alleen: die aanpak is momenteel nog niet toegelaten in Belgische strafrechtelijke dossiers.
Het wetsontwerp kan voor een doorbraak zorgen in het onderzoek naar cold cases, daar is ook de justitieminister van overtuigd. “Dit is een veelbelovende techniek”, zegt Van Quickenborne. “We gebruiken die nu al voor de opsporing van vermiste personen, mét succes. En in Nederland en Duitsland hebben ze de wet al aangepast om verwantschapsonderzoeken mogelijk te maken in strafrechtelijke dossiers.” Op die manier werd in Nederland in 2013 de 14 jaar oude moord opgelost op de zestienjarige Marianne Vaatstra. De techniek werd ook gebruikt in het onderzoek naar de moord op Nicky Verstappen, een jongen van 11 die vermoord werd in 1998.
“Op termijn is het de bedoeling om dit internationaal uit te werken, zodat informatie over de grenzen kan heen kan worden uitgewisseld”, zegt Van Quickenborne nog. “Als iemand vrijwillig DNA afstaat voor zo’n onderzoek, komt dat niet in een databank terecht. Er wordt een DNA-profiel opgesteld, er wordt gekeken of er een match is met het spoor en daarna wordt het DNA-profiel vernietigd. Voor het eind van het jaar wil ik het wetsontwerp aan de regering voorleggen. Zodat de wet volgend jaar in werking kan treden, want de nabestaanden van dodelijke slachtoffers hebben recht op de waarheid. Elke niet-opgehelderde zaak is er één te veel.”
Bekijk het mediabericht over de Belgische aanpak
Bekijk de website CSY-Leuve
Bekijk het mediabericht over de ontvoeringspoging
Lees het artikel over de EU en cold cases