UPDATE Cold Case Kennis Centrum introduceert idee voor Opsporingscommunicatie in Cold Cases: QR-zuil op plaatsen delict.
In Nederland zien we ze nog te weinig: de QR-zuilen. Een enkele keer wordt het opsporingsinstrument ingezet. Langzaam aan verschijnen wel op plaatsen delict van cold cases en vermiste personen in de landen om ons heen de QR-zuilen in combinatie met een uit de Verenigde Staten campagneboodschap: een oproep vanuit het slachtoffer zelf. Indrukwekkende zuilen die veel aandacht genereren.
Waarom investeert het departement van Justitie en Veiligheid in Nederland niet uitgebreid in dit soort campagnes?
In Duitsland besteedt men aandacht aan een cold case die precies tien jaar geleden mensen tot ver buiten München schokte. Op 28 mei 2013 stak een onbekende man de 31-jarige Italiaan Domenico Lorusso neer op een fietspad midden in München. De gruwelijke misdaad haalde landelijk en in buurland Italië de krantenkoppen als de ‘Isar-moord’. Er is nog steeds geen spoor van de dader - ondanks intensief onderzoek door de politie van München. Tien jaar na de misdaad doet het moordteam van München opnieuw een poging om de misdaad op te lossen en uiteindelijk de moordenaar te pakken. Op de plaats delict tegenover het Duitse Museum hangt nu een poster van 4 meter hoog en 2 meter breed. Het toont een extra grote foto van de vermoorde Domenico Lorusso op een blauwe achtergrond. De Italiaan zwaait met één hand naar de camera en laat zijn zorgeloze glimlach zien. Daaronder staat in grote letters een schokkende vraag: “Wie heeft mij HIER vermoord?” “Het doel is om mogelijke getuigen aan te moedigen contact op te nemen met de politie”, zegt politiewoordvoerster Anna-Maria Sporer. De foto van het moordslachtoffer is door de familie vrijgegeven. Dit gebeurde op 28 mei 2013.
Dominik Lorusso en zijn verloofde hadden grote dromen die op 28 mei van dat jaar in duigen vielen. Het stel was net verloofd en wilde de volgende dag naar Italië vliegen - om hun families te vertellen dat ze verloofd waren en wilden trouwen. Dit is er nooit meer van gekomen. Op 28 mei 2013 stak een onbekende man Lorusso zonder waarschuwing neer op de Isar in München na een verbale ruzie en een kort handgemeen. De 31-jarige overleed kort daarna. Reden voor de ruzie: De onbekende man spuugde op Lorusso's verloofde toen ze hem op haar fiets inhaalde. De 31-jarige Lorusso confronteerde de onbekende man, de man – gekleed in een donkere jas en een donkere schoudertas – stak hem neer en verdween vervolgens te voet. Het is tien jaar geleden sinds deze schokkende daad – er is nog steeds geen spoor van de dader.
Onderzoekers weten dat hij uit Europa komt en hoogstwaarschijnlijk bruine ogen en haar heeft. Dit was het resultaat van een onderzoek naar de DNA-sporen die in 2020 op de plaats delict werden aangetroffen. De man naar wie de politie op zoek was, had zich tijdens het misdrijf ook verwond - dit bleek uit bloedsporen op het trottoir. De politie heeft ruim duizend tips ontvangen – onder meer naar aanleiding van een oproep in het ZDF-zoekprogramma ‘Aktenzeichen XY... onopgelost’ in 2016. Niettemin zegt het plaatsvervangend hoofd van het cold caseteam, Mathias Heidtmann: ‘We hebben verdomd weinig getuigen, ondanks de vele datasets van telefoons in de buurt. Er is geen spoor van de onbekende dader. Het DNA-materiaal van de onbekende persoon van de plaats delict is inmiddels opnieuw vergeleken met buitenlandse databases - tot nu toe zonder treffers en, zoals Heidtmann zei, met relatief weinig feedback uit het buitenland. Toch geeft de politie niet op. Vijf rechercheurs zijn nog met de zaak bezig. In de hoop dat de zaak van Lorusso alsnog wordt opgelost.
----------------------------------------------
Het blijft een uitdaging: opsporingscommunicatie in cold cases. Hoe informeer je het publiek over cold cases? Dossiers worden geactualiseerd, misdaadjournalistiek doet haar bijdrage, het aantal podcasts blijft groeien, getuigen die toch willen praten en voornamelijk nabestaanden die antwoorden willen. Een enorm berg met data en informatie is het gevolg. Toch blijkt uit diverse onderzoeken dat nog steeds veel personen met informatie rondlopen waarvan zij zelf niet beseffen hoe belangrijk die informatie is, terwijl zij dit nog niet hebben gedeeld met justitie en politie. Om een cold case toch actueel te houden is vanuit het Cold Case Kennis Centrum een idee geboren van de QR-zuil: een eenvoudig instrument om direct informatie te verkrijgen over een cold case. De QR-code leidt naar een dedicated website over de cold case zaak. De website is gebaseerd op storytelling waarbij de politie direct gerichte vragen stelt over de zaak. De QR-zuil wordt op of in de omgeving geplaatst waar het slachtoffer voor het laatst is gezien of is gevonden. Een passantenonderzoek op een 24-uursbasis.
Een concept op basis van een marketingstrategie DGDBVD. Doelgroep, doelbereik en "verdienmodel". De doelgroep wordt 24 uur per dag bereikt, het bereik is in de periferie van de plaats delict of de locatie waar de vermiste persoon voor het laatst is gezien en "het verdienmodel" is een 24-uurs mogelijkheid voor tipgevers om direct informatie door te geven op een snelle digitale wijze.
