Beleid Cold case & vermiste personen: Te complex voor Openbaar Ministerie en Nationale Politie. WODC doet verkenning. Hulp politiek nodig.
De minister van Justitie en Veiligheid heeft aangegeven dat er geen extra mensen, middelen en geld worden vrijgemaakt voor de aanpak van cold cases en vermiste personen. Het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie moeten het doen met de huidige mogelijkheden, terwijl de minister zelf aan de Tweede Kamer heeft laten weten dat de aanpak van cold cases een van de meest ingewikkelde beleidsprocessen is. Een teken dat het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie simpelweg weinig te verwijten valt bij de aanpak van cold cases en vermiste personen en de nog minimaal 1700 (niet gevalideerde) openstaande onopgeloste moord-, vermissings- en zedenzaken. De Inspectie Justitie & Veiligheid heeft inmiddels meldingen ontvangen over de huidige aanpak van cold cases en vermiste personen en heeft de aanpak van cold cases en vermiste personen inmiddels opgenomen in het reguliere toezicht. Het reguliere toezicht kan uiteindelijk leiden tot een inventarisatie en een onderzoek.
Een ruw overzicht van beleid, wet- en regelgeving onderstreept de veelheid en complexiteit van wat er op ketenspelers (lees: Openbaar Ministerie en Nationale Politie) af komt bij onder andere de aanpak van cold cases en vermiste personen. De vraag is dan ook wanneer de minister van Justitie en Veiligheid tot inkeer komt dat niet alleen het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie, maar vooral de nabestaanden afhankelijk zijn van de motivatie en bereidwilligheid van haar departement.
Veel verschillende wets- en beleidswijzigingen komen tegelijkertijd op de partners af, wat mogelijk de grenzen van het verandervermogen van de organisaties raakt:
- Vaak gaat het om handelingswijzigingen, waarbij veel personen binnen de organisaties worden geraakt
- Vaak zijn meerdere organisaties betrokken, wat veel afstemming vergt
- Vaak zijn het meerjarige trajecten, waarbij veel voorbereidingstijd nodig is
In de keten is beperkt zicht op de mate waarin capaciteit wordt ingezet op organisatie- en deelketenniveau. Gebleken is reeds dat een actieve en resultaatgerichte sturing op samenwerking nodig is, dat het verbeteren van data inzicht op inzet in de keten onvermijdelijk is en dat er meer dan uitdagingen liggen op het oplossen van grote operationele knelpunten.
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) is het kennisinstituut voor het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het WODC verricht zelf onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek of laat dit door externe partijen doen. Met feiten en kennis draagt het WODC zo bij aan het beleid van het ministerie. Het WODC is gevraagd onderzoek te doen naar de huidige aanpak van cold cases en vermiste personen.
- de bepaling van de positie en status door het politiek bestuurlijke veld van slachtoffers en nabestaanden in de straf-, bestuurs- en civielrechtelijke keten
- het ontbreken van gevalideerde informatie over slachtoffers en aantallen cold cases en vermiste personen naar aanleiding van de informatievoorziening en verantwoording aan de Tweede Kamer door de minister van Justitie & Veiligheid
- de internationale ontwikkeling op het gebied van speciale wetten voor de aanpak van cold cases en vermiste personen, zoals de door de Amerikaanse senaat aangenomen nieuwe Cold casewet met verplichtingen voor alle partners bij de aanpak van cold cases en vermiste personen
- het ontbreken van gevalideerde informatie over de aanwezigheid van (gedigitaliseerde) dossiers en de informatie over verdwenen, vernietigde en zoekgeraakte dossiers
- het ontbreken van gevalideerde informatie over de aanwezigheid van stukken van overtuiging bij de aanpak van cold cases en vermiste personen alsmede de informatie over verdwenen, vernietigde en zoekgeraakte stukken van overtuiging
- de verhouding van de ontwikkelingen op digitaal en biologisch forensisch gebied in verhouding tot de huidige organisatie van de Voorziening cold cases en vermiste personen alsmede de toetreding van commerciële partijen op dit gebied
- de ontwikkeling van de Voorziening cold cases en vermiste personen sinds de oprichting en reorganisatie van de Nationale Politie
- de beperkte betrokkenheid van het minister van Justitie en Veiligheid als het gaat om een Programma en / of Taskforce ten behoeve van de uitbreiding van mensen, middelen en geld
- het ontbreken van een beleidsdossier, beleidsvorming en beleidsuitvoering voor de aanpak van cold cases en vermiste personen
- het ontbreken beleid en samenwerking van grensregio's voor de aanpak van cold cases en vermiste personen als het gaat om Belgie, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk
- de positie van Nederland binnen de Europese Unie als het gaat om het Europese beleid voor de aanpak van cold cases en vermiste personen binnen de Europese landsgrenzen
- de bepaling en positionering van de aanpak van cold cases en vermiste personen in de huidige strafrechtketen door het politiek bestuurlijke veld
- de voortang van het toezicht van de Inspectie Justitie & Veiligheid
- de voortgang van het wetenschappelijk onderzoek door het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum van het gelijknamige ministerie
- beleidsontwikkeling, -vorming en -uitvoering rond Opsporingscommunicatie, zoals de toepassing van de Cold Casekalender en de niet-publiekelijk beschikbare evaluatie daarvan binnen de strafketen
- het ontbreken van een verantwoordingscyclus in de vorm van gepubliceerde jaarplannen - en verslagen ten behoeve van de parlementaire verantwoordelijkheid en verantwoording en de presentatie van de stukken aan de Tweede Kamer
- het ontbreken van zichtbaar en transparant leiderschap bij de Nationale Politie en het Openbaar Ministerie bij de aanpak van cold cases en vermiste personen op landelijk en internationaal niveau
- het ontbreken van beleidsontwikkeling, -vorming en -uitvoering als het gaat om een (departementaal) onderzoeks- en opleidingsprogramma ten behoeve van professionals voor de aanpak van cold cases en vermiste personen
