Doorgaan naar hoofdcontent

"Untested Evidence and the Investigation of Cold Sexual Assault Cases": Een online training voor wetshandhavers rond seksueel geweld.

De meeste mensen denken bij cold cases aan moord- en doodslagzaken of het aantreffen van lijken waar geen identiteit aan kan worden gekoppeld, maar ook zedenzaken die onopgelost zijn behoren tot de cold cases. Zo was in de Nederlandse media te lezen dat er achterstanden waren bij het wegwerken van oude onopgeloste zedenzaken en wilde de politie heel graag overgaan tot het gebruiken van oudere bloedsporen en -monsters. Volgens Carina van Leeuwen, woordvoerder van de politie als het gaat om cold cases en vermiste personen en forensisch rechercheur bij de Eenheid Amsterdam, kan een dergelijk onderzoek met de huidige technologieën leiden tot de oplossing in honderden zaken. Echter, de privacy was en is op dit moment nog een groot struikelblok. In 2020 deed Tweede Kamerlid de heer Van Wijngaarden een voorstel aan de minister van Justitie en Veiligheid om aan de hand van de bloedmonsters een pilot met cold cases te doen, bijvoorbeeld in Amsterdam. De minister had de Tweede Kamer toegezegd dat met het Nederlands Forensisch Instituut en het openbaar ministerie over dit voorstel in overleg zal worden getreden om te bezien wat de mogelijkheden hiertoe konden zijn. Dit overleg heeft plaatsgevonden. 

Naar aanleiding daarvan is besloten om in 2020 onder regie van het openbaar ministerie in een beperkt aantal cold cases te onderzoeken welke bloedmonsters aanwezig zijn en of die bloedmonsters kunnen bijdragen aan de oplossing daarvan. Indien dat laatste het geval is, zal vervolgens worden beoordeeld wat ten aanzien van het gebruik van die bloedmonsters juridisch mogelijk is. Naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek zal nadere besluitvorming plaatsvinden over de inzet van de bloedmonsters in andere cold cases. De definitieve besluitvorming die nog plaats moet vinden kan een enorme bijdrage leveren tot de oplossing van die onopgeloste zedenzaken. 

In de Verenigde Staten speelt een soortgelijk proces, echter loopt het aantal niet opgeloste zedenzaken in de honderdduizenden. Hier speelt voornamelijk het aantal niet geteste zedenkits met bewijsmaterialen een grote rol. Tijdens de politiek bestuurlijke handelingen is door diverse organisaties wel geïnvesteerd in het trainen en opleiden van onder andere justitie en politiepersoneel ten behoeve van de aanpak van cold case zedenzaken. Een van die organisaties is EVAWI: End Violence Against Women International werd in 2003 opgericht door politieagent Joanne Archambault. Tijdens haar decennialange werk met slachtoffers zag zij een cruciale behoefte aan het trainen van wetshandhavers in het onderzoeken van seksueel geweld en huiselijk geweld. Medewerkers van justitie en politie hadden simpelweg niet de training en ondersteuning die ze nodig hadden om grondig onderzoek uit te voeren op basis van best practices. Inmiddels is het platform enorm gegroeid en biedt EVAWI ook online cursussen en trainingen aan. Een van de cursussen is "Untested Evidence
and the Investigation of Cold Sexual Assault Cases". 

Aan het einde van deze trainingsmodule is de cursist beter in staat om vanuit de theorie met praktische oplossingen te komen voor de uitdagingen die gepaard gaan met het inventariseren van niet-geteste kits
en ander bijbehorend bewijsmateriaal in gevallen van cold cases rond seksueel geweld. Ook wordt de cursist geïnformeerd over het oprichten van een speciaal team om dit soort zaken te onderzoeken en zeker om een geautomatiseerd volgsysteem te ontwikkelen. Ook leert de cursist te bepalen wat een beheersbare caseload voor rechercheurs en aanklagers is en hiervoor borgen dat gespecialiseerde trainingen en sterke supervisie factoren zijn om het project succesvol te laten verlopen. En als laatste ontwikkelt de cursist een plan om de gemeenschap voor te lichten over deze complexe kwesties en wordt een protocol gemaakt om slachtoffers op de hoogte te stellen wanneer een zaak is geselecteerd voor een onderzoek. 

De basis voor het aanbieden van de cursus is dat in juli 2015 "USA Today" een artikel plaatste over de resultaten van een "exclusieve landelijke telling", die aangaf dat honderdduizenden kits voor seksueel geweld en bijbehorend bewijsmateriaal werden opgeslagen door wetshandhavers zonder dat deze ooit ter analyse zijn voorgelegd. Het artikel opent met het verhaal van een slachtoffer, wiens verkrachter 18 jaar na haar aanranding werd geïdentificeerd, toen het bewijs bij toeval binnenkwam door het testen van een kit in een andere zaak. Dat bewijs bleef acht jaar in de opslag van de politie. Voor het slachtoffer was het onbegrijpelijk dat de kit met bewijs nooit was getest. Tijdens de telling van het aantal niet geteste zedenkits liep het al snel op tienduizenden kits die nooit meer waren onderzocht. Met ingang van december 2016 hebben in totaal 30 staten in Amerika een staatsbrede hervormingen doorgevoerd om niet-geteste kits aan te pakken en dit aantal groeit tot op de dag van vandaag. De Joyful Heart Foundation houdt het aantal niet-geteste kits bij en volgt de status van verschillende  hervormingsinspanningen via hun End the Backlog-project. 

De specifieke wetten voor het testen van alle kits hebben inmiddels opmerkelijke resultaten opgeleverd, waaronder talloze DNA-profielen en treffers in databanken die potentiële serie zedendeliquenten identificeren. Gebaseerd op deze resultaten verspreidt het beleid zich landelijk. Het is ook duidelijk dat nieuwe wetten slechts een deel van de oplossing zijn. Aanzienlijke vooruitgang zal dat niet zijn
tenzij testen wordt ondersteund met onderzoeken en analyses om vervolgens over te gaan tot opsporen en vervolgen van aanranders en verkrachters. De belangrijkste barrières zijn de financiering en het personeel, niet alleen om te testen maar ook om het bewijs vakkundig op te slaan, te volgen en te beheren. Er zijn extra middelen nodig om gekwalificeerd personeel in te huren, op te leiden en te behouden. Ook geld is nodig voor het beheersbaar krijgen van de werklast van rechercheurs,  supervisors, pleitbezorgers van slachtoffers, aanklagers en andere professionals die zich bezig houden met de cold case zedenzaken. Het Amerikaanse Congres heeft ongeveer 1,2 miljard dollar vrijgemaakt voor het beleid en uitvoering om DNA-bewijs te laten testen. Met deze fondsen is er een garantie om ongeveer een miljoen zedenkits te laten testen, ook die van de cold case zedenzaken. Ook is voor de politie een budget van 79 miljoen dollar vrijgemaakt om de aanpak in cold case zedenzaken te verbeteren. 

Het indienen van niet-getest bewijs biedt verschillende ongekende mogelijkheden. Teneerste biedt het een kans om zedenverdachten te identificeren en gerechtigheid na te streven in onopgeloste zaken waar
dit was voorheen niet mogelijk omdat de de inzet van justitie en politie inferieur was, DNA-bewijs was niet beschikbaar of slachtoffers konden of wilden niet deelnemen aan het opsporingsonderzoek. Daarnaast helpt het indienen van niet getest-bewijs ook toekomstige misdaden te voorkomen door
identificatie van eerder onopgemerkte zedenverdachten en de verlenging van de straffen van degenen die al gedetineerd zitten. In zoverre kan het indienen van niet-getest bewijsmateriaal helpen
om veilige gemeenschappen te creëren en het vertrouwen in het strafrechtsysteem te herstellen, wat
is uitgehold toen burgers zich realiseerden hoeveel onderzoeken naar seksueel geweld er waren
verwaarloosd of verkeerd behandeld en hoeveel potentiële vervolgingen werden gedwarsboomd.
DNA-onderzoek helpt ook om verdachten tijdens een onderzoek uit te sluiten en veroordeelden vrij te pleiten die ten onrechte zijn veroordeeld.

Tenslotte zal de maatschappij veel leren over daders en slachtoffers van seksueel geweld, evenals strafrechtelijke processen, Ook kan worden begonnen met het evalueren of op trauma gebaseerde benaderingen toepassen voor een verbeterde slachtofferhulp. Met andere woorden, er zijn verschillende redenen om forensische bewijskits te testen. 

De module "Untested Evidence and the Investigation of Cold Sexual Assault Cases" is ontworpen om  justitie en politie te helpen dit probleem aan te pakken. Het aan het licht komen van grote incidenten van seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben gezorgd voor extra aandacht en een extra impuls aan de aanpak van grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. 
Labels:

Populaire posts van deze blog

Kindervermissingen. Doodverklaard. Michelle Willard en anderen. Na 40 jaar toch gevonden.

Om eerst maar een voorbeeld te pakken. In 1985 verdwijnt de dan bijna 3 jaar oude Haagse peuter Michelle Willard spoorloos. Ze zou verkocht zijn, door haar vader nog wel. Vader Dick Willard heeft tegen zijn broer gezegd dat ze in goede handen is en in Spanje zou verblijven. Michelle zelf zou haar nieuwe identiteit zelf niet weten, zo verklaarde Dick. Hij zou haar onder een andere identiteit hebben verkocht. Vader Dick had alles zelf geregeld en Michelle zelf ook weggebracht. De exacte omstandigheden hoe Michelle is verdwenen is nooit bekend geworden. Vader Dick Willard wordt in 1991 vermoord en neemt vele geheimen mee zijn graf in. Michelle heeft nog familie en dat biedt theoretische gezien nog kansen. Zelfs na bijna 40 jaar. In Houston Texas verdween in 1981 een baby onder de naam 'Holly' onder bizarre omstandigheden. Haar beide ouders werden vermoord en de moordzaak is tot op heden nog niet opgelost. Maar het bijzondere is dat hun baby Holly niet op de plaats delict werd aang
Lees verder »

UPDATE Cold case Germa van den Boom uit 1984.

UPDATE 21-04-2023 Op 20 oktober 2022 bracht de Peter R. de Vries Foundation de vermissingszaak van Germa van den Boom opnieuw onder de aandacht. Een beloning van een kwart miljoen euro werd uitgeloofd voor de tip die leidt naar de vondst van Germa. De deadline van zes maanden is voorbij en vanaf vandaag kan er geen aanspraak meer gemaakt worden op de beloning bij het aanbrengen van een nieuwe tip.  Het afgelopen half jaar zijn er rond de 275 tips binnengekomen bij de Foundation. Deze zijn allemaal zorgvuldig bekeken en (anoniem) doorgestuurd aan het cold caseteam van politie Eenheid Zeeland-West-Brabant. Het team is momenteel nog steeds bezig met de laatste tips uit te rechercheren. Het kwart miljoen euro blijft dan ook beschikbaar voor de gouden tip tot dat het cold caseteam alle tips die tot en met 20 april 2023 bij de Peter R. de Vries Foundation zijn binnengekomen heeft onderzocht. Wij verwachten dat we binnen enkele maanden bekend kunnen maken hoe dit onderzoek is afgerond.  Ondan
Lees verder »

UPDATE: Hoge Raad doet uitspraak over onjuiste tekst bij beëdiging. Geen gevolgen zaak Nicky Verstappen.

Geen gevolgen voor opgeloste (lopende) cold casezaken. Het gebruik van een onjuiste tekst bij de beëdiging van een aantal raadsheren en raadsheren-plaatsvervanger in het gerechtshof ’s-Hertogenbosch leidt niet tot vernietiging van de uitspraken in de zaken die deze raadsheren (mee) hebben behandeld en beslist. Dat heeft de Hoge Raad vandaag geoordeeld n.a.v. twee vorderingen tot cassatie in het belang der wet; één in een strafzaak en één in een belastingzaak. Bekijk hier de uitspraak van de Hoge Raad ----------------------------------------- PG bij de Hoge Raad: het gebruik van een onjuiste tekst bij beëdigingen in het hof ‘s-Hertogenbosch hoeft niet te leiden tot vernietiging van uitspraken Conclusie PG Het gebruik van de onjuiste tekst bij de beëdigingen hoeft volgens de PG niet te leiden tot vernietiging van uitspraken in zaken die door deze raadsheren (mee) zijn behandeld en beslist. Dit legt hij in zijn vorderingen als volgt uit. Een beëdiging van een rechter of raadsheer heeft me
Lees verder »