Podcast duikt oude politietool uit jaren '70 op om compositietekeningen te reconstrueren en komt met ander scenario dan Ted Bundy.
Forensisch bezien zijn we als Nederland "top of the bill". Organisatorisch kennen de Nederlandse justitie en politie nog veel uitdagingen. Veel dossiers zijn "vergeten", niet compleet of gewoon zoek. Het ontbreekt aan een gevalideerde gepubliceerde lijst met slachtoffers en het ontbreekt aan transparant toezicht door de Inspectie Justitie en Veiligheid. Ook het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum van het ministerie van Justitie stelt geen geld, mensen en middelen beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek om het proces van de aanpak van cold cases en vermiste personen te verbeteren. Niemand weet eigenlijk wat de stand van zaken is rond de aanpak van cold cases en vermiste personen. Buiten Nederland is een enorme beweging gaande om ook echt oude zaken van na de Tweede Wereldoorlog nog op te pakken. Vaak lukt het tactisch en forensisch om nieuwe inzichten te krijgen. In Nederland worden zelden tot nooit zaken van voor 1990 nog in beeld gebracht en zijn de meeste slachtoffers vergeten.
Zo verdween een jonge vrouw op 4 juli 1975 uit een benzinestation waar ze werkte. Onderzoekers dachten destijds dat iemand Nancy Perry Baird had ontvoerd en vermoord, maar ze konden haar stoffelijke resten nooit vinden. Bijna vijftig jaar lang speculeerden de politie en veel van Bairds eigen familieleden dat ze mogelijk ten prooi was gevallen aan seriemoordenaar Ted Bundy. Nu roept een beoordeling van dossiers die exclusief zijn verkregen door de COLD-podcast van mediabedrijf KSL twijfel op over die theorie van Bundy’s betrokkenheid, terwijl ook andere aanwijzingen aan het licht komen die door eerdere onderzoekers over het hoofd zijn gezien.
Nancy Baird trouwde jong, net van de middelbare school, en kreeg kort daarna een zoon met haar man, Floyd Dee Baird. Hun huwelijk duurde slechts een paar jaar. In juli 1975 was Nancy Baird 23 jaar oud, alleenstaand en voedde haar 4-jarige zoon op. Op de middag van 4 juli liet Baird haar zoon bij haar ouders achter in hun huis in het kleine stadje East Layton, Utah, en ging aan het werk. Ze werkte als klerk bij een tankstation en een supermarkt van het merk Fina. East Layton was een stad met slechts ongeveer 1.000 inwoners. Het had een politieafdeling die uit vier personen bestond: een parttime chef, een fulltime officier en twee parttime reserveagenten. Op dat moment had geen van de vier de politieacademie van Utah bezocht.
COLD kreeg een rapport dat later werd geschreven door de fulltime officier van de stad, David Ray Anderson. Hij beschreef dat hij tussen 17.10 en 17.15 uur bij het Fina-station stopte. op de dag dat Baird verdween. Anderson schreef dat hij contact had met Baird en dat alles '10-4' leek, wat aangeeft dat er niets aan de hand was. Anderson schreef dat hij vervolgens het Fina-station verliet en naar een ander benzinestation aan de overkant van de snelweg reed. In zijn rapport beschreef hij dat hij tussen 17.30 en 17.30 uur achterom keek naar de Fina en een groen busje zag staan dat buiten geparkeerd stond. Hij ‘ging erheen om het te bekijken’, zonder uit te leggen waarom het busje zijn argwaan wekte. Het rapport van agent Anderson vermeldt niet wat er met het busje is gebeurd en of hij contact heeft gemaakt met de bestuurder. Er staat alleen dat tegen de tijd dat Anderson terugkwam op het Fina-station, hij ontdekte dat Baird er niet meer was. Bairds portemonnee, sleutels en auto stonden allemaal nog op het station en Anderson zag geen tekenen van een worsteling in de supermarkt. Anderson nam contact op met zijn chef, die op zijn beurt de hulp inriep van het Davis County Sheriff’s Office bij het opzetten van een zoektocht naar Nancy Baird.
De politie van East Layton gebruikte creditcardbewijzen van het Fina-station om klanten te identificeren die mogelijk vóór haar verdwijning contact hadden gehad met Baird. Een van hen was een inwoner van de naburige stad Kaysville, Utah, genaamd Denzle Williams. Davis County sheriff-detective Kenny Payne interviewde Williams op zaterdag 5 juli 1975, de dag nadat Nancy Baird voor het laatst was gezien. In een rapport schreef Payne dat Williams omstreeks 17.15 uur twee van zijn kinderen, David, 14, en Jana, 9, naar het Fina-station had gebracht. de voorafgaande middag. De Williams-kinderen waren de supermarkt binnengegaan terwijl hun vader buiten bleef en zijn auto met benzine vulde. Payne interviewde ook David en Jana Williams. De Williams-kinderen beschreven naar verluidt dat ze twee mannen aan de balie hadden gezien, vermoedelijk in gesprek met Baird, terwijl ze in de buurtwinkel waren. “Ik wilde dit gesprek dat ze voerden niet onderbreken”, zei David Williams in een interview voor COLD. “Ze hadden geen haast om te vertrekken of zoiets.” David Williams zei dat hij de creditcard van zijn vader aan Nancy Baird had gegeven om de benzine te betalen. Baird voltooide de transactie. Toen kwam Jana Williams naar de toonbank met een fles frambozenfrisdrank. “Ze had 28 cent en de totale aankoopprijs was 29 cent”, schreef rechercheur Payne in een rapport, “maar Nancy gaf haar de fles frisdrank voor de 28 cent.” Volgens het rapport was Nancy Baird niet ‘gealarmeerd of nerveus’ op het moment van haar interactie met Jana Williams. “Ik herinner me nog dat ze heel aardig was”, zei Jana Williams Grow in een interview voor COLD.
De familie Williams meldde niet dat ze tijdens hun bezoek een politieagent op het Fina-station hadden gezien, wat suggereerde dat East Layton-officier David Anderson vertrok voordat ze arriveerden. Als dat waar is, is Jana Williams daarmee de laatste persoon waarvan bekend is dat ze Nancy Baird levend heeft gezien. “Ik wist niet hoe iemand zo’n mooie dame kon aannemen”, zei Jana Williams Grow. Rechercheur Kenny Payne vroeg David en Jana Williams om de twee mannen te beschrijven die ze met Baird hadden zien praten. Williams zei dat de twee mannen allebei 23 of 24 jaar oud leken te zijn. De eerste was mager, had schouderlang haar, een volle baard en snor, en droeg een gerafeld spijkerjack. De tweede man had ook een volle snor en baard. Zijn haar was donker maar door de zon gebleekt en hij droeg een geel overhemd met lange mouwen.
Rechercheur Payne gebruikte een tool genaamd Identi-kit om samengestelde beelden van de twee mannen te maken, gebaseerd op informatie van David en Jana Williams. De composieten zijn niet opgenomen in de dossiers die door het Davis County Sheriff’s Office aan COLD zijn verstrekt. COLD vond een antieke Identi-kit en kon de composieten opnieuw maken met behulp van informatie uit het rapport van Kenny Payne. David en Jana hadden de composieten nog nooit eerder gezien. De politie had hen de beelden in 1975 niet laten zien. Maar ze zeiden allebei dat de composieten leken op de mannen die ze met Nancy Baird hadden zien praten. “Ze komen me bekend voor”, zei David Williams. “Het is verbazingwekkend wat je je herinnert, ook al is het bijna vijftig jaar geleden.” De twee mannen worden in politierapporten omschreven als ‘hippietypes’. David Williams vertelde COLD dat hij zich ook herinnerde dat hij een bruin ‘hippiebusje’ had gezien buiten het Fina-station, hoewel dit detail niet was opgenomen in de rapporten die COLD had verkregen via een verzoek om open documenten. Jana Williams Grow herinnerde zich dat ze op 9-jarige leeftijd bang was en bang was dat de mannen die zij en haar broer bij de politie hadden beschreven, wraak zouden kunnen nemen. ‘Ik dacht dat ze me zouden vinden,’ zei Grow. Het lang vergeten gevoel kwam weer naar boven toen ze de composieten bekeek. “Ik werd een beetje misselijk toen ik hem zag, omdat ik me hem nog wel herinner.”
De politie van East Layton en het Davis County Sheriff’s Office kwamen in de dagen en weken na de verdwijning van Nancy Baird in contact met verschillende personen van belang. De belangrijkste onder hen was de ex-man van Baird, Floyd D. Baird. Uit dossiers blijkt dat hij een alibi had opgegeven, waarin hij de rechercheurs vertelde dat hij op de betreffende datum met een vriend in de omgeving van Jackson Hole, Wyoming, had gekampeerd. Rechercheurs ondervroegen ook verschillende huidige en voormalige vriendjes van Nancy Baird. Een van hen, een man genaamd Dennis Forsgren, vertelde de onderzoekers dat hij op dat moment met zijn gezin op vakantie was in het buitenland. Onderzoekers hebben dit later geverifieerd.
Uit de dossiers blijkt dat de politie het huis van Baird heeft doorzocht en haar adresboek in beslag heeft genomen, een haarborstel met lokken van Bairds haar verstrikt in de borstelharen, evenals een van haar fotoalbums. De rechercheurs van de sheriff vergeleken de foto's in het album met de twee samengestelde beelden van de mannen die David en Jana Williams naar verluidt in het Fina-station hadden gezien. De sheriff schreef: “Er was een zeer vergelijkbare gelijkenis tussen een van de Identi-kit-composieten en een foto” uit het fotoalbum. Volgens het rapport was de foto gemarkeerd met de naam Monty. Agenten identificeerden de man op de foto al snel als Monty Torres. Ze lieten de foto zien aan hun getuige, Jana Williams, die “Monte"Torres positief identificeerde als een van de hippietypes die zich in het benzinestation bevonden.” Rechercheurs uit Davis County kwamen erachter dat Torres in Pocatello, Idaho was. Ze vroegen het Bannock County, Idaho Sheriff’s Office om hem te lokaliseren en te interviewen. Volgens een rapport nam een rechercheur uit Bannock County contact op met Torres en beschreef hem als ‘behoorlijk zenuwachtig’.
Torres zei naar verluidt dat hij op de middag van de verdwijning van Nancy Baird in Lava Hot Springs was geweest. Torres onderwierp zich later aan een polygraafonderzoek over dit alibi. Gegevens met betrekking tot die polygraaf waren niet opgenomen in de zaakdossiers van Nancy Baird die door COLD waren verkregen, maar krantenverhalen uit die tijd geven aan dat de polygraaf geen tekenen van bedrog vertoonde. Onderzoekers hebben Torres vervolgens vrijgesproken als een persoon van belang.
Rechercheurs van Davis County interviewden in de begindagen van het onderzoek ook een van de vrienden van Nancy Baird, een vrouw genaamd Deloris Drake. De informatie die Drake heeft verstrekt, is nog niet eerder onthuld. Drake zou de onderzoekers hebben verteld dat zij en Baird twee nachten vóór de verdwijning van Baird naar de Washington Boulevard in Ogden, Utah waren gegaan. Omstreeks 02.30 uur op de ochtend van 3 juli 1975 zette Nancy Baird Drake af bij Drake's huis aan Ogden's 36th Street. Baird vertrok toen alleen, vermoedelijk op weg naar haar huis in Layton.
De sheriff schreef aan Deloris en zei dat Baird een half uur later, rond drie uur 's nachts, terugkwam, 'en nogal geschokt en bang leek te zijn en dat deze kerel genaamd Tom in een geel busje haar naar huis was gevolgd en haar lastig viel.” ‘Tom’ zou een dreigende seksuele opmerking hebben gemaakt richting Nancy Baird. Drake beval “Tom” te vertrekken, waarna de man wegreed in een geel Volkswagenbusje.
De dossiers bevatten een volledige naam voor ‘Tom’, maar het Davis County Sheriff’s Office heeft de achternaam geredigeerd uit de rapporten die aan COLD zijn verstrekt. Deloris Drake is overleden. Als gevolg hiervan kan COLD de informatie over “Tom” in de zaakdossiers van Nancy Baird niet onafhankelijk verifiëren, of hem definitief identificeren. Uit de dossiers blijkt niet of “Tom” in 1975 werd gelokaliseerd of ondervraagd door agenten van het kantoor van de sheriff of de politie van East Layton. Maar de parttime politiechef van East Layton, Ray Adams, zei tegen Deseret News: “We zijn op een dood spoor in de zoektocht naar Nancy Baird in een verhaal gepubliceerd op 28 juli 1975.
Seriemoordenaar Theodore ‘Ted’ Bundy werd drie weken later voor het eerst gearresteerd, ongeveer 48 kilometer ten zuiden van East Layton in de buitenwijken van Salt Lake City. Bundy werd destijds verdacht van de poging tot ontvoering van Carol DaRonch op 8 november 1974 van buiten de Fashion Place Mall in Murray, Utah. De politie die de DaRonch-zaak onderzocht, nam de auto van Bundy in beslag, een lichtbruine Volkswagen Kever uit 1968. Ze verzamelden talloze haarvezels uit het interieur van de auto. Het Davis County Sheriff’s Office heeft een monster van het haar van Nancy Baird, afkomstig uit haar haarborstel, aan de FBI verstrekt ter vergelijking met de ongeïdentificeerde haren die uit Bundy’s auto waren verzameld. Uit FBI-gegevens blijkt dat de federale agenten geen match hebben gevonden met het haar van Nancy Baird in de auto van Ted Bundy. Toch bleven sommige onderzoekers opereren vanuit de overtuiging dat Bundy op de een of andere manier betrokken was bij wat er met Baird was gebeurd. “Er was verdenking van hem”, vertelde voormalig politie-reserveofficier van East Layton, Thomas Jackson, aan COLD.
In juli 1975 was Thomas Jackson het jongste lid van de politie van East Layton. Uit de dossiers blijkt dat Jackson geen belangrijke rol speelde in het onderzoek. Maar Jackson vertelde COLD dat hij zich niet had aangesloten bij de speculaties over Bundy. Jackson had zich in plaats daarvan afgevraagd of zijn collega, agent Dave Anderson, misschien de schuldige was. Agent Dave Anderson was ten tijde van de verdwijning van Nancy Baird nog maar tien maanden officier in East Layton. Verschillende voormalige rechtshandhavingsbronnen die bekend waren met de politieoperaties van East Layton in de jaren zeventig, hebben COLD verteld dat Anderson het grootste deel van Andersons tijd besteedde aan het patrouilleren op US Highway 89. Voormalig reserveofficier Thomas Jackson zei dat dit betekende dat officier Dave Anderson veel tijd op het Fina-station had doorgebracht. "Anderson besteedde ook te veel tijd aan het kijken naar vrouwen”, zei Jackson. Agent Dave Anderson verliet zijn baan bij de politie van East Layton kort na de verdwijning van Nancy Baird. Uit de dossiers blijkt niet dat hij ooit is uitgedaagd over zijn verhaal over de verdwijning van Nancy Baird.
Thomas Jackson verving vervolgens Dave Anderson als de enige fulltime officier van East Layton. Jackson zei dat hij de behandeling van het Nancy Baird-onderzoek had uitgesteld en tegen het Davis County Sheriff’s Office had gezegd dat hij er de voorkeur aan gaf dat zij de zaak zouden behandelen. “Ik wilde het door iemand anders laten afhandelen”, zei Jackson. “Ik wilde het niet verpesten.” Een paar maanden later, in 1986, verliet Thomas Jackson ook het politiebureau van East Layton om een baan in de particuliere beveiligingssector aan te nemen. De zaak Nancy Baird verviel vervolgens in een cold case.
Rond dezelfde tijd, op 1 maart 1976, oordeelde een rechter Ted Bundy schuldig aan de poging tot ontvoering van Carole DaRonch. Een paar maanden later arriveerde Bundy in de Utah State Prison om zijn straf uit te zitten. Utah leverde Bundy in 1977 uit aan Colorado, waar Bundy werd aangeklaagd in verband met de vermoedelijke moord op Caryn Campbell twee jaar eerder. Bundy ontsnapte tweemaal uit hechtenis in Colorado. Tijdens zijn tweede ontsnapping reisde Bundy naar Florida, waar hij een reeks moorden pleegde voordat hij voor de laatste keer werd aangehouden. Terwijl hij terechtstond voor de moorden in Florida in 1979, vertelde Bundy in een opgenomen telefoongesprek aan een verslaggever dat hij onschuldig was aan alle misdaden waarvoor hij was beschuldigd en veroordeeld. “Politieagenten willen misdaden oplossen en soms denk ik niet dat ze echt proberen na te denken”, zei Bundy in de opname. ‘Ze zijn bereid het gemakkelijke alternatief te kiezen. En het handige alternatief ben ik.”
De jury was het daar niet mee eens. Op 24 juli 1979 oordeelde de jury Bundy schuldig aan moord. Een week later ontving Bundy de eerste van twee doodvonnissen die hem definitief in hechtenis zouden houden. Ted Bundy ontkent Nancy Baird te kennen.
Het duurde bijna tien jaar voordat Florida Ted Bundy op 24 januari 1989 door middel van elektrocutie zou executeren. Dagen voor de executie begon Bundy interviews te geven aan politie-onderzoekers uit verschillende staten, waaronder Utah. Hij nam de verantwoordelijkheid op zich voor een groot aantal onopgeloste moorden en beschreef waar de politie de nog steeds vermiste slachtoffers zou kunnen lokaliseren. Dennis Couch, rechercheur van de sheriff uit Salt Lake County, interviewde Bundy op 22 januari 1989 gedurende ongeveer 90 minuten. Tijdens het interview zei Bundy dat hij vijf moorden had gepleegd in Utah. De politie vermoedde Bundy's betrokkenheid bij de dood of verdwijning van Debra Kent, Nancy Wilcox, Melissa Smith en Laura Aime in Utah. Velen in wetshandhavingskringen speculeerden ook dat Bundy Nancy Baird zou hebben vermoord.
Het interview van rechercheur Couch met Bundy werd op audio opgenomen. In de opname ontkende Bundy enige kennis te hebben van Nancy Baird. ‘Weet je nog op wat voor soort plek Baird werkte of waar het zich bevond?’ vroeg Bank aan Bundy. ‘Nee, daar heb ik niets mee te maken,’ antwoordde Bundy. Later in het interview liet Couch Bundy een foto van Nancy Baird zien. ‘Nancy Baird, wie is dat,’ vroeg Bundy aan Couch, die de foto van Baird niet leek te herkennen. COLD heeft nieuw bewijsmateriaal ontdekt dat suggereert dat Ted Bundy waarschijnlijk de waarheid sprak toen hij elke kennis van Nancy Baird ontkende. Het komt via een professionele archivaris en onderzoeker genaamd Tiffany Jean, die in 2019 begon met het verzamelen en samenstellen van Ted Bundy-zaakdossiers van verschillende staten en politiebureaus. “Ik heb de zaak Nancy Baird een beetje bekeken en ik dacht dat deze niet helemaal paste bij de werkwijze van Ted Bundy,” zei Tiffany Jean. De composieten van de twee “hippie-achtige” mannen, aangeleverd door David en Jana Williams, leken niet op Ted Bundy. Geen van de getuigen die worden genoemd in de door COLD verkregen zaakdossiers van Nancy Baird, beschreef ook dat ze op het Fina-station een voertuig hadden gezien dat overeenkwam met Bundy's Volkswagen Kever uit 1968. Tiffany Jean zei dat uit gegevens van de poging tot ontvoering van Carole DaRonch bleek dat Bundy in de zomer van 1975 een korte relatie had gehad met een vrouw uit Salt Lake City genaamd Leslie Knudson. Knudson legde een verklaring af aan de onderzoekers over Bundy na zijn arrestatie, maar heeft nooit publiekelijk gesproken over hun tijd samen. “Ik kon haar telefoonnummer vinden en een medewerker van mij belde haar”, zei Tiffany Jean. “Ze vertelde dat Bundy haar familie had bezocht tijdens een familiereünie op 4 juli 1975.” Knudson zei dat de familiereünie had plaatsgevonden op de boerderij van haar familie.
Knudson reageerde niet op herhaalde verzoeken om een interview met COLD. De grootvader van moederskant van Knudson was echter een vooraanstaande schapenboer die een boerderij bezat. Dat was ruim 160 kilometer verwijderd van het Fina-station in East Layton, waar Nancy Baird op diezelfde datum verdween. “Het zou behoorlijk moeilijk zijn voor Bundy om beide dingen op die dag te hebben gedaan, omdat het een behoorlijke rit zou zijn geweest”, zei Tiffany Jean. “Maar het lijkt erop dat niemand anders deze ooit heeft uitgelopen, dat Bundy bij Knudson was op de dag dat deze misdaad plaatsvond.”
De verdwijning van Nancy Perry Baird blijft onopgelost. Het Davis County Sheriff’s Office heeft onlangs een onderzoeker aangesteld om de cold case te onderzoeken, in samenwerking met de politie van Layton City. Hun huidige focus ligt op andere personen dan Ted Bundy. Voor David Williams en zijn zus Jana Williams Grow, de laatste mensen waarvan bekend is dat ze Nancy Baird hebben gezien, roept de hernieuwde aandacht voor de lang verwaarloosde zaak van Baird nieuwe hoop op. Ze geloven dat het mogelijk is dat iemand de twee mannen herkent die ze minuten voordat ze verdween met Baird zagen communiceren. “Deze beelden brachten herinneringen bij ons terug”, zei David Williams. “We hopen dat dit voor anderen hetzelfde zal betekenen.”
Bekijk mediabericht
Bekijk de Cold Podcast Channel
