Italiaanse misdaadjournalistiek verschuift ook naar niet-maffia gerelateerde cold cases en vermiste personen.
Italie heeft nog stappen te maken binnen het proces van de aanpak van cold cases en vermiste personen. De achterstand die Italie heeft moet wel in het licht worden bezien van de gigantische maffiamoorden die vanaf de jaren '50 zijn gepleegd. De aantallen zijn dusdanig dat er nog steeds een inventarisatie plaatsvindt, iets wat niet te vergelijken is met de aantallen en inventarisatie in Nederland. Een goede ontwikkeling is dat de journalistiek zich er meer mee bezig gaat houden, mede doordat de gevaarzetting om er over te schrijven anders is dan een decennia terug. De Italiaanse justitie en politie hebben een grote slag gemaakt als het gaat om de aanpak van de maffia. Veel maffiosi zijn pentito geworden en delen meer over oude zaken in een beschermingsprogramma of bij strafvermindering in hun eigen strafzaak.
Toch zijn er ook moordzaken die zich niet afspelen in het zuiden van Italie, zoals de cold case rond een vermoorde arts in het noorden gelegen Modena. De haast naar het ziekenhuis, een moeilijke bevalling en de geboorte van een kind dat al in de eerste levensdagen grote problemen had. Het vermoeden van vermeende vertragingen in de hulpverlening, een gezondheidsaansprakelijkheid die resulteert in verwondingen door nalatigheid die de familie van het kind toeschreef aan de hoofdarts en al zijn personeel. Dit is het scenario dat zich voordoet rond de moord op professor Giorgio Montanari, directeur van de verloskundig-gynaecologische kliniek van de polikliniek van Modena, die in 1981 werd gedood door een spervuur van geweerschoten terwijl hij na een dag werken terugkeerde uit het ziekenhuis.
De zaak werd onlangs na 42 jaar heropend en in het verdachtenregister vermeldde het Openbaar Ministerie een vader. Een gevolg van een bezoek aan een man bij wie de onderzoekers - het onderzoek wordt uitgevoerd door de speciale brigade van Modena, onder leiding van Mario Paternoster - langsgingen nadat deze getuige de documenten van die tijd en vooral de medische dossiers van de patiënten opnieuw had onderzocht. Het motief zou – als de vermoedens over de verdachte worden bevestigd – gezocht moeten worden in wraak. Een vergelding tegen de artsen die – volgens de familie van het kind – ernstige schade aan het kind zouden hebben toegebracht, zo erg dat in die tijd op de afdeling de spanning duidelijk voelbaar was.
Op dit moment is het de moeite waard om erop te wijzen dat de man uit Modena als noodzakelijke actie is ingeschreven in het verdachtenregister: het dossier met betrekking tot die moeilijke geboorte was ten tijde van de gebeurtenissen al geanalyseerd en de politie, gecoördineerd door het Openbaar Ministerie heeft de afgelopen maanden alle papieren hervat en onderzoek gedaan naar de gezondheidszorg om de moordenaar van het slachtoffer te vinden. Om deze reden werden verschillende gezondheidswerkers door de onderzoekers geïnterviewd, omdat mensen op de hoogte waren van de feiten, maar – op basis van wat er gebeurde – zouden er nog steeds geen belangrijke aanwijzingen zijn om tot een onmiddellijke oplossing van de zaak te komen. Wraakzuchtig gedrag van een ouder blijft echter de enige aanwijzing.
Als de beschuldigende hypothesen tegen de verdachte niet zouden worden bevestigd, zou het misdrijf onopgelost blijven en deze keer voor altijd. De weduwe van professor Montanari, Anna Ponti, 93 jaar oud, gaf nooit op en hoopte altijd de waarheid te achterhalen, maar bovenal gerechtigheid voor haar op barbaarse wijze vermoorde echtgenoot. De weduwe wendde zich tot de criminoloog Antonella Delfino Pesce om enkele sporen te vinden die de onderzoekers 42 jaar geleden waren ontgaan en het onderzoek kwam precies voort uit de medische dossiers.
Het was 20.00 uur op 8 januari, 42 jaar geleden, toen iemand een pistool pakte om het leven van de professor uit te wissen. Montanari, 51 jaar oud, had net het ziekenhuis verlaten en had wat grapjes gemaakt met een verloskundige. Zoals vaak gebeurde, wist Montanari niet meer waar hij zijn Volkswagen Kever had geparkeerd. Kort nadat de auto was gestart, werd de professor getroffen door zeven geweerschoten, afgevuurd met een wapen van kaliber 45. De arts stierf direct door het wapengeweld.
De onderzoekers kozen destijds voor een bepaald scenario: de hoofdarts had naast kogels ook al dreigbrieven ontvangen. Er waren echter geen aanwijzingen die tot de waarheid leidden. In 2020 verscheen er een wapen dat vermoedelijk leek op het wapen dat werd gebruikt om de moord te plegen. Het soortgelijke wapen werd op een veiling verkocht. Wijlen hoofdaanklager Paolo Giovagnoli had destijds besloten de zaak te heropenen, die vervolgens weer tot niets leidde.
Op dit moment heeft de speciale brigade zicht op een mogelijke verdachte: die van een vader die wanhopig op zoek is naar het vereffenen van de schade die zijn kind heeft geleden, wiens verleden de onderzoekers nu zijn gaan onderzoeken.
Als de trend in de Italiaanse misdaadjournalistiek zich voortzet, dan volgen er nog meer positieve resultaten rond cold cases en vermiste personen in het nieuws.
