Amerikaanse Staten voeren grote snelheid cold case-wetgeving door in 2023 en 2024: Verplichte gevalideerde database en centralisatie.
Het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid is samen met het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie niet in staat om een gevalideerde lijst met slachtoffers rond cold cases te presenteren. Het resultaat is dat niemand precies weet wie de slachtoffers en nabestaanden zijn, hoe het met de nabestaanden is en in welke onopgeloste zaken zij voorkomen sinds de jaren '60 of '70. In de Verenigde Staten heeft de Senaat cold casewetgeving ontwikkeld die is bekrachtigd door de Amerikaanse President. Wetgeving die er voor zorgt dat er meer transparantie komt over de soort en aantallen cold cases. Dit zorgt er voor dat in alle Staten met grote snelheid de nieuwe cold casewetgeving wordt doorgevoerd, waarbij het Openbaar Ministerie en de politie aan een groot aantal eisen moet voldoen binnen de uitvoering van de cold caseorganisatie. In Nederland is een concept Wet Verplichte Aanpak Cold Cases en Vermiste Personen ontwikkeld, echter het ministerie van Justitie en Veiligheid, de minister en de Tweede Kamer hebben nog geen inspanningen verricht om dit verder te ontwikkelen. Ondertussen is de informatie van het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie, waaronder de website, incompleet en gedateerd. Het gevolg is dat inmiddels nabestaanden zijn overleden zonder te weten wat er met hun geliefde slachtoffers is gebeurd en old cold cases ontstaan.
De Staat Wyoming is wel daadkrachtig aan de slag gegaan als politieke laag. Afgelopen maand heeft de Staat in de Verenigde Staten gevolg gegeven aan de uitvoering van het landelijke beleid rond het proces van cold cases en vermiste personen. De Joint Judiciary Committee heeft een wetsvoorstel ingediend voor de zittingsperiode van 2024, dat de Wyoming Division of Criminal Investigation (DCI) zal verplichten een cold case-database te ontwikkelen en te onderhouden.
In de Amerikaanse Staat Wyoming zijn ongeveer 150 cold casemoorden die teruggaan tot 1965, zei DCI-commandant Ryan Cox tijdens de bijeenkomst. Een ‘cold case’ wordt beschouwd als een misdaad die onopgelost blijft nadat deze bij de wetshandhaving is gemeld en die geen levensvatbare en aanwijzingen heeft, maar die open blijft in afwachting van nieuw bewijsmateriaal. Er is bijvoorbeeld één lokale cold case uit 1985, die onlangs nationale aandacht trok. De populaire misdaadpodcast ‘Serial’ concentreerde zich dit jaar op de 22-jarige studente Shelli Wiley, die op brute wijze werd vermoord in Laramie. Maar “de realiteit hiervan is” dat er in heel Wyoming waarschijnlijk een aantal cold cases zijn waarvan wetshandhavingsinstanties niet eens weten dat ze bestaan, omdat “ze al zo lang als cold zijn aangeduid”, zei DCI-directeur Ronnie Jones tijdens de bijeenkomst. “Ik denk dat het [de database] zou helpen voorkomen dat cold cases nog kouder worden omdat ze worden vergeten.” zei Jones.
Het wetsvoorstel vereist niet alleen de ontwikkeling van een database, maar vereist ook dat wetshandhavingsinstanties in de staat die over cold case-informatie beschikken, deze aan DCI verstrekken. De divisie heeft al een database voor vermiste personen aangelegd, maar sommige mensen die langdurig vermist zijn, zouden ook als een cold case worden beschouwd. Het zou ook onopgeloste seksuele misdrijven en ongeïdentificeerde menselijke resten omvatten. Wetshandhavers zouden een verbeterde versie met alle gegevens kunnen bekijken, terwijl burgers beperkte details krijgen om te voorkomen dat ze het publiek ‘shockeren’ met pijnlijke details, zei Cox.
Een groot voordeel is verantwoordelijkheid, zei Jones. Het kan zo simpel zijn als iemand in Utah die een verband vindt met een koude zaak in Wyoming. Verschillende omliggende staten beschikken al over databases. De commissie stelde een krediet van $ 150.000 voor voor de database en het onderzoek, maar er waren zorgen over de kosten van ontwikkeling en onderhoud. Er werden ook enkele vragen gesteld over de mate waarin het kan zijn om van wetshandhavingsinstanties te eisen dat ze tientallen jaren aan zaken onderzoeken.
“Terwijl we het over geld hebben, en het lijkt heel veel geld, denk er dan eens over na of een van die slachtoffers een familielid was, of iemand van wie je hield en om wie je gaf”, zei vertegenwoordiger Art Washut. “Het idee dat iemand deze moord of aanranding heeft gepleegd, of dat een familielid zojuist is verdwenen… en de zorgen dat ze gewoon zijn vergeten.”
De commissie keurde het wetsvoorstel met 11-3 stemmen goed. Op korte termijn zal een database met gevalideerde gegevens over cold cases worden gepubliceerd op het internet.
