Wanneer pakt College Procureurs Generaal leidende en zichtbare rol? Amerikanen voorbeeldrol als Openbaar Ministerie.
In Nederland is de situatie voor het proces van de aanpak van cold cases en vermiste personen bottom-up. Het politieke bestuur ontbreekt in het geheel, waardoor een top-down aanpak niet te realiseren is in de huidige situatie. De Voorzieningen Cold Case en Vermiste Personen binnen de eenheden van de Nationale Politie zijn autonoom en geven een eigen invulling aan de uitvoering van de aanpak van cold cases en vermiste personen. Dit komt zeker niet ten goede voor wat betreft de te behalen resultaten. Een landelijk coördinerend cold caseteam is dan ook een vereiste om een top-down aanpak te realiseren.
Het Openbaar Ministerie (College van Procureurs Generaal) zouden hier een meer leidende rol moeten pakken en de druk op het departement van Justitie en Veiligheid moeten verhogen. Tot nu toe laat het Openbaar Ministerie het afweten en is volledig anoniem als het gaat om het beleid van het proces van de aanpak van cold cases en vermiste personen.
In de Verenigde Staten pakt het Openbaar Ministerie wel hun rol op en ontwikkelen een missie en visie. Zo heeft Officier van Justitie Jeff Rosen heeft in 2011 opnieuw een Cold Case Unit opgericht om de opsporingsinstanties te helpen bij het onderzoek naar onopgeloste moorden en seksueel geweld. De missie van de Cold Case Unit is om wetshandhavingsinstanties te helpen bij het voor de rechter brengen van gewelddadige overtreders. Met het oog op dit doel heeft de officier van justitie elke provinciale wetshandhavingsinstantie om toegang gevraagd tot onopgeloste moord- en zedenzaken om te helpen bij het lokaliseren en indienen van biologisch bewijsmateriaal, het interviewen van getuigen en het uitvoeren van een uitgebreide casusevaluatie. Rosen, evenals de sheriff van Santa Clara County en de hoofden van politie, hebben een Cold Case Partnership and Cooperation Agreement ondertekend. Het County Crime Lab sloot zich ook aan bij dit partnerschap en beloofde sneller met DNA om te gaan. Deze toezegging zal ervoor zorgen dat achterstanden in laboratoria geen verdere vertragingen zullen veroorzaken voor familieleden en dierbaren die vaak jaren op gerechtigheid hebben gewacht.
De resultaten van deze leidende rol en samenwerking met partners zijn er ook naar. Ruim veertig jaar lang wist bijvoorbeeld niemand wie Estella Mena vermoordde. Dat veranderde sinds kort. De politie identificeerde Samuel Silva als de moordenaar van Mena. Mena stierf in Sunnyvale. Ze was meerdere keren neergestoken toen Silva haar seksueel probeerde te misbruiken. Op dat moment waren er geen aanwijzingen die naar Silva wezen. Door middel van nieuw DNA-bewijs en genealogie brachten ze Silva in verband met haar dood.
“We vergeten de slachtoffers niet”, zegt plaatsvervangend officier van justitie Robert Baker. “We vergeten de families en vrienden van de slachtoffers niet die nog steeds gerechtigheid willen.”
De autoriteiten dachten dat Silva na haar dood naar Colorado vluchtte. Hij stierf in 2008 in de gevangenis terwijl hij een federale wapenaanklacht uitzat. Ze zeggen dat hij een lange criminele geschiedenis heeft gehad, waaronder poging tot moord, verkrachting en mishandeling met een dodelijk wapen. Onderzoekers zeggen dat slachtoffer Mena dader Silva ontmoette toen ze bij Great America werkte. Baker zegt dat nieuwe technologie ervoor heeft gezorgd dat ze deze zaak hebben opgelost. “Ongeacht hoeveel jaar – 10, 20, 50 jaar – we willen gerechtigheid voor deze mensen,” zei Baker. "De komst van forensische genealogie stelt ons in staat proactief te zijn. Het stelt ons in staat een naam en persoon achter een profiel te hebben zonder dat we hoeven te wachten."
Nu gaat Santa Clara County een stap verder door een nieuwe speciale hotline te lanceren: (408) 792-2466. Via het meldpunt kunnen anoniem tips over cold cases worden doorgegeven. Deskundigen denken dat dit zal helpen meer zaken op te lossen. “Het zou wel eens het meest ogenschijnlijk onbeduidende stukje informatie kunnen zijn dat deze onderzoekers in staat stelt de punten met elkaar te verbinden en uiteindelijk de antwoorden te krijgen en de zaak op te lossen”, zegt Kendall Mills van Season of Justice, een non-profitorganisatie die zich richt op het oplossen van cold cases. "Misschien denk je dat die rode auto toen niet zo belangrijk was, of misschien herinner je je nog dat je die ene keer op die parkeerplaats stond. Door menselijke details aangeleverde details kunnen een heel eind komen."
Sinds 2018 heeft Santa Clara zestien cold case-moorden en tien gevallen van aanranding opgelost. Naarmate de technologie verbetert, hopen ze meer op te lossen. “Elke dag krijgt een onbekend moordslachtoffer een gezicht en een naam door middel van genealogie”, aldus Baker. “We gaan door totdat we zoveel mogelijk zaken hebben opgelost.”
De vraag is wanneer het College van Procureurs Generaal in Nederland de leidende en zichtbare rol oppakt zoals dit ook gebeurt in de Verenigde Staten. Wie wordt het gezicht van het Openbaar Ministerie die staat voor de doorontwikkeling van het proces aanpak van cold cases en vermiste personen?
Bekijk website Openbaar Ministerie Cold Case Unit
Bekijk mediabericht
